“Tháng Giêng là tháng ăn chơi, tháng Hai cờ bạc, tháng Ba rượu chè, tháng Tư đi tảo mộ”. Câu ca dao xưa đã in sâu trong tâm thức người Việt, nhắc nhở con cháu về tục lệ tốt đẹp của dân tộc – Tảo mộ, hay còn gọi là Thanh Minh. Vậy lễ Thanh Minh là gì, và làm sao để thực hiện nghi thức Văn Khấn Thanh Minh Ngoài Mộ sao cho đúng chuẩn? Hãy cùng Khám Phá Lịch Sử tìm hiểu chi tiết trong bài viết dưới đây!
Tảo mộ – Nét đẹp văn hóa tâm linh của người Việt
Tảo mộ là phong tục truyền thống lâu đời của người Việt, thể hiện đạo lý “uống nước nhớ nguồn”, lòng thành kính, biết ơn tổ tiên đã khuất. Theo phong tục, con cháu sẽ tề tựu, trở về phần mộ của tổ tiên để dọn dẹp, sửa sang, thắp hương và bày tỏ lòng thành kính.
Lễ Thanh minh là gì? Nguồn gốc và ý nghĩa
Lễ Thanh Minh, hay còn gọi là Tết Thanh Minh, thường diễn ra vào ngày mùng 3/3 âm lịch hàng năm, kéo dài trong khoảng 10 ngày trước và sau đó. Đây là dịp để con cháu tưởng nhớ, tri ân công đức tổ tiên, ông bà, cha mẹ đã khuất.
Nghi lễ Thanh Minh
Theo quan niệm dân gian, trong tiết trời mùa xuân ấm áp, cây cỏ đâm chồi nảy lộc, vạn vật sinh sôi, đây là thời điểm thích hợp để con cháu viếng mộ, sửa sang phần mộ cho ông bà, tổ tiên được “ấm cúng” sau những ngày đông lạnh giá.
Văn Khấn Thanh Minh Ngoài Mộ – Cầu nối tâm linh giữa hai cõi âm dương
Văn khấn là phần không thể thiếu trong nghi lễ Thanh Minh. Bài văn khấn như một lời tâm sự, cầu nối giữa hai cõi âm dương, thể hiện lòng thành kính, biết ơn và những mong ước tốt đẹp của con cháu gửi gắm đến ông bà, tổ tiên.
Hướng dẫn chi tiết cách thực hiện và Văn Khấn Thanh Minh Ngoài Mộ
Chuẩn bị lễ vật
Lễ vật dâng cúng trong lễ Thanh Minh ngoài mộ thường gồm:
- Lễ mặn: Gà luộc, xôi, bánh chưng, rượu, nước.
- Lễ chay: Hương, hoa tươi, trầu cau, bánh kẹo, hoa quả.
- Giấy tiền, vàng mã.
Tùy theo điều kiện và phong tục từng vùng miền mà lễ vật có thể thay đổi cho phù hợp.
Các bước thực hiện lễ cúng
- Làm sạch mộ phần: Trước khi làm lễ, con cháu nên dọn dẹp, phát quang cây cỏ xung quanh mộ phần, lau chùi bia mộ sạch sẽ.
- Bày biện lễ vật: Lễ vật được bày biện trang nghiêm, gọn gàng trước mộ phần.
- Thắp hương: Thắp hương trên mộ phần và khấn vái.
- Đọc văn khấn: Người đại diện gia đình đọc văn khấn Thanh Minh ngoài mộ.
- Cúng tiền vàng: Sau khi đọc xong văn khấn, đợi hương tàn, gia chủ hóa vàng mã và làm lễ tạ mộ.
Bài Văn Khấn Thanh Minh Ngoài Mộ
Nam mô a di đà Phật! (3 lần)
Con lạy chín phương Trời, mười phương Chư Phật, Chư Phật mười phương.
Con kính lạy Hoàng thiên Hậu thổ, chư vị Tôn thần.
Con lạy các ngài Thần linh cai quản trong khu vực này.
Hôm nay là ngày … tháng … năm … (âm lịch), ngày Tết Thanh Minh.
Chúng con là: … (Kể tên những người trong gia đình)
Hiện cư ngụ tại: … (Ghi rõ địa chỉ nơi ở hiện tại)
Con cháu xin phép được đến khu mộ … (tên nghĩa trang, khu mộ), tảo mộ cho: … (Họ tên người được thờ cúng).
Sinh thời: … (nêu chức danh, tước hiệu – nếu có).
Hưởng thọ: … (ghi số tuổi).
An táng tại: … (ghi rõ vị trí mộ phần).
Nay nhân dịp Tết Thanh minh, con cháu chúng con thành tâm sắm lễ, sửa soạn hương hoa, cơm canh, lễ vật và các thứ cúng dâng, bày lên trước mộ phần để kính mời vong linh của … (Họ và tên người đã khuất) về đây thụ hưởng lễ vật.
Kính xin … (Họ và tên người đã khuất) phù hộ độ trì cho toàn thể gia đình chúng con luôn mạnh khỏe, tai qua nạn khỏi, làm ăn thuận buồm xuôi gió, vạn sự như ý.
Con cháu lễ bạc, tâm thành, trước linh vị của … (Họ và tên người đã khuất), cúi xin được phù hộ độ trì.
Nam mô a di đà Phật! (3 lần, 3 lạy)
Gia đình đổ cúng Thanh Minh
Một số lưu ý khi đi tảo mộ
- Nên đi tảo mộ vào buổi sáng, tránh đi vào buổi tối.
- Trang phục lịch sự, kín đáo khi đi tảo mộ.
- Không nên dẫm đạp, ngồi lên mộ phần.
- Giữ gìn vệ sinh chung, không xả rác bừa bãi tại khu vực nghĩa trang.
Trên đây là những chia sẻ về tục lệ Tảo mộ và văn khấn Thanh Minh ngoài mộ. Hy vọng bài viết đã cung cấp cho bạn những thông tin bổ ích. Hãy cùng gìn giữ và phát huy nét đẹp văn hóa truyền thống của dân tộc Việt Nam!
Bạn đã từng đi tảo mộ chưa? Hãy chia sẻ trải nghiệm của bạn với Khám Phá Lịch Sử nhé! Và đừng quên ghé thăm website của chúng tôi để khám phá thêm nhiều bài viết thú vị về văn hóa, lịch sử, tâm linh của người Việt.
Tham khảo thêm: