“Tết Trung thu rước đèn đi chơi
Em rước đèn đi khắp phố phường…”
Câu hát quen thuộc ấy lại sắp vang lên trên khắp nẻo đường, báo hiệu một mùa Trung thu nữa lại về. Bên cạnh những chiếc đèn ông sao lung linh sắc màu, mâm cỗ đầy ắp bánh trái, thì “Văn Khấn Trung Thu” cũng là một phần không thể thiếu, thể hiện nét đẹp văn hóa và tín ngưỡng của người Việt. Vậy bài cúng Trung thu có gì đặc biệt? Hãy cùng Khám Phá Lịch Sử tìm hiểu chi tiết qua bài viết dưới đây.
Ý nghĩa của Văn Khấn Trung Thu trong văn hóa Việt
Người xưa quan niệm, Rằm tháng Tám là một trong những đêm trăng tròn và đẹp nhất năm, mang ý nghĩa sum vầy, đoàn viên. Vì vậy, ngoài việc bày tỏ lòng thành kính với đất trời, tổ tiên, mâm cúng Trung thu còn là dịp để gia đình quây quần, cùng nhau phá cỗ, ngắm trăng và kể cho nhau nghe những câu chuyện cổ tích về Chị Hằng, chú Cuội.
Theo ông Nguyễn Văn An, nhà nghiên cứu văn hóa dân gian, việc thực hiện nghi lễ cúng bái trong ngày Tết Trung thu đã xuất hiện từ rất sớm. “Ngay từ thời Lý – Trần, các nghi thức cúng tế trong ngày Rằm tháng Tám đã được ghi chép khá đầy đủ trong sử sách. Điều này cho thấy, Trung thu không chỉ là ngày Tết của trẻ em, mà còn là dịp để người Việt tưởng nhớ về cội nguồn, cầu mong những điều tốt đẹp cho gia đình.”
Mâm cỗ Trung thu truyền thống
Hướng dẫn thực hiện nghi lễ cúng Trung thu truyền thống
Chuẩn bị mâm cỗ Trung thu
Mâm cỗ Trung thu thường được bày biện vào chiều tối ngày 15/8 âm lịch, gồm 2 phần chính: mâm cúng gia tiên và mâm cúng ngoài trời.
Mâm cúng gia tiên:
- Mâm cỗ mặn hoặc chay tùy theo phong tục mỗi gia đình.
- Bánh trung thu các loại, thường là bánh nướng, bánh dẻo.
- Hoa quả ngũ sắc: Chuối, bưởi, hồng, na, lựu,… tượng trưng cho ngũ hành, thể hiện sự đủ đầy, sung túc.
- Trà, rượu, nước.
Mâm cúng ngoài trời:
- Hương, hoa, đèn nến.
- Bánh kẹo, chè, cháo.
- Trà, rượu, nước.
Văn Khấn Trung Thu
Sau khi bày biện mâm cỗ tươm tất, gia chủ thắp hương và đọc văn khấn. Dưới đây là bài văn khấn Trung thu thường được sử dụng:
(Nội dung văn khấn)
Lưu ý khi thực hiện nghi lễ cúng Trung thu
- Mâm cỗ Trung thu nên được chế biến sạch sẽ, bày biện trang nghiêm, thể hiện lòng thành kính.
- Nên sử dụng văn khấn ngắn gọn, dễ hiểu, tránh sử dụng những từ ngữ khó hiểu hoặc mang tính chất mê tín dị đoan.
- Sau khi cúng xong, gia đình có thể cùng nhau phá cỗ, ngắm trăng, thưởng thức bánh trái và trò chuyện vui vẻ.
Phong tục Trung thu đặc sắc ở một số vùng miền
Bên cạnh những nét chung, nghi lễ cúng Trung thu ở một số vùng miền còn có những nét đặc sắc riêng. Chẳng hạn như:
- Miền Bắc: Người dân thường làm bánh Trung thu hình vuông, nhân thập cẩm, tượng trưng cho đất, cho sự no đủ.
- Miền Trung: Bánh Trung thu thường có hình tròn, nhân đậu xanh, tượng trưng cho mặt trăng, cho sự tròn đầy, viên mãn.
- Miền Nam: Ngoài bánh nướng, bánh dẻo, người miền Nam còn làm nhiều loại bánh khác như bánh in, bánh pía,…
Người dân cúng Rằm Trung thu
Kết luận
Văn khấn Trung thu là một phần không thể thiếu trong ngày Tết Trung thu truyền thống của người Việt. Hy vọng qua bài viết này, bạn đọc đã hiểu rõ hơn về ý nghĩa cũng như cách thực hiện nghi lễ cúng Rằm tháng Tám sao cho đúng và đủ đầy nhất.
Bạn đã từng tham gia nghi lễ cúng Trung thu như thế nào? Hãy chia sẻ trải nghiệm của bạn với Khám Phá Lịch Sử bằng cách để lại bình luận bên dưới nhé! Và đừng quên ghé thăm Văn khấn Rằm Trung thu để tìm hiểu thêm về những bài văn khấn đặc sắc khác.
