1. Ngũ giới là gì?
Phật giáo đã từ lâu thiết lập một hệ thống đạo đức rộng lớn, bắt đầu từ thời Đức Phật và trở thành năm giới luật. Số lượng giới luật đối với tu sĩ có thể lên đến hàng trăm ở một số tông phái, trong khi đối với người tại gia, truyền thống Nguyên thủy chỉ có năm giới.
Năm giới này chứa đựng những yếu tố chung với hầu hết các hành vi đạo đức trong các tôn giáo lớn khác. Trong số đó, giới cấm sát sinh luôn là một chủ đề được quan tâm trong lịch sử Phật giáo.
Làm thế nào Phật tử có thể biết được cuộc sống của họ có đạo đức hay không? Đó là thông qua việc tuân thủ năm giới, một tập hợp các hướng dẫn dành cho những người không muốn làm hại.
Một số Phật tử tuân theo chúng theo nghĩa đen nhất có thể, trong khi những người khác áp dụng chúng một cách linh hoạt, dựa trên lòng trắc ẩn và những việc làm mang lại nhiều lợi ích nhất. Dù có nhiều bộ giới luật khác nhau, nhưng năm giới gốc là chung cho tất cả các Phật tử.
Những lời thề cơ bản mà người Phật tử phải tuân theo được gọi là “Ngũ giới”.
Lời giảng về năm giới thường đi kèm với lời giảng về những nguyện vọng tuân theo chúng như một hướng dẫn về cách sống như một Phật tử.
Ở đây, năm lời nguyện được Pema Khandro giải thích trong phần hướng dẫn cho học trò của cô trong sổ tay thực hành “Hiện diện như Con đường”. Để biết thêm chi tiết, hãy tham khảo sách hướng dẫn đó.
Có nhiều cách giải thích năm lời nguyện tùy thuộc vào giáo lý và triết học. Cách giải thích này liên quan đến cách Pema Khandro và tăng thân của cô ấy thực hành Kim Cương thừa.
“Hiểu rằng việc tuân theo đạo đức là căn bản của giáo lý. Những hành động gây hại sẽ dẫn đến trải nghiệm của những cõi thấp. Nếu không tuân thủ lời thề của bạn, nền tảng cuộc sống của bạn sẽ tan nát. Giới luật hỗ trợ tất cả những phẩm chất tích cực của bạn… Đó là phương tiện giúp bạn đạt được giải thoát.” – Longchenpa, từ Những Chỉ Dẫn Cốt Lõi
2. Ngũ giới – 5 điều cấm đối với người Phật tử:
Đây là năm quy tắc đạo đức cơ bản mà Đức Phật yêu cầu đệ tử tại gia tuân theo:
- Không sát sanh: Điều này nghĩa là không có ý định cố ý gây ra cái chết của bất kỳ sinh vật nào.
- Không trộm cắp: Điều này nghĩa là không lấy những thứ không thuộc về mình.
- Không tà dâm: Điều này nghĩa là không có quan hệ tình dục với những người chưa kết hôn hoặc với những người không đồng ý.
- Không nói dối: Điều này nghĩa là luôn nói sự thật vào thời điểm thích hợp.
- Không uống rượu say và ma túy: Bằng cách tuân thủ quy tắc này, chúng ta cam kết duy trì trí óc trong sáng.
Người theo đạo Phật thường tự nhắc nhở bản thân về cam kết tuân thủ những quy tắc này bằng cách trì tụng chúng hàng ngày. Họ cũng thọ giới khi đến tu viện.
Khi nhận ra việc mình đã vi phạm giới, chúng ta có thể đặt quyết tâm tuân theo nó trong tương lai. Đức Phật đã dạy chúng ta rằng ngay cả ý định này cũng rất mạnh mẽ.
Điều quan trọng là khi chúng ta có nghi ngờ về giới luật, hãy hỏi một người bạn hiểu biết để có thể tự tin trong hành động của mình. Đôi khi chúng ta nghĩ rằng mình đã vi phạm một giới luật nào đó trong khi thực tế thì không. Đôi khi chúng ta còn nghĩ rằng không thể tuân thủ giới vì một sự hiểu lầm nào đó.
Mặc dù khó tuân thủ giới, đặc biệt là lúc đầu, nhưng chúng ta sẽ nhanh chóng nhận thấy lợi ích của việc này. Khi tập trung thiền, tâm trí chúng ta sẽ không bị lo lắng và hối hận làm phiền. Khi nhìn lại những kết quả xấu mà chúng ta đã tránh được nhờ tuân thủ giới, chúng ta sẽ thấy lòng biết ơn sâu sắc về lòng từ bi của Đức Phật.
