Lễ đầy tháng là gì?
Sự tích của việc cúng đầy tháng cho bé trai
Cúng đầy tháng bé trai là một trong những ngày lễ quan trọng đầu tiên trong đời của trẻ. Đây là dịp để bày tỏ lòng biết ơn đối với các Bà Mụ và Đức Ông đã mang đến sự bình an và khỏe mạnh cho bé và hai mẹ con. Mời bạn đọc bài viết dưới đây để tìm hiểu cách cúng đầy tháng cho bé trai với đầy đủ nghi thức.
Ý nghĩa việc cúng đầy tháng cho bé trai
Theo quan niệm dân gian, lễ cúng đầy tháng bé trai mang theo những ý nghĩa sau:
- Đánh dấu thời điểm bé tròn 1 tháng tuổi và kết thúc thời gian ở cữ của mẹ.
- Tạ ơn 12 Bà Mụ và Đức Ông đã nặn ra hình hài của đứa trẻ và chăm sóc bé trước khi chào đời, qua đó đảm bảo sức khỏe của bé.
- Giới thiệu bé trai đến tất cả thành viên trong gia đình và nhận lời chúc tốt đẹp từ mọi người.
Cùng tìm hiểu về 12 Bà Mụ theo dân gian
Theo sự tích về cúng đầy tháng bé trai, 12 Bà Mụ được coi là những thần giúp việc cho Ngọc Hoàng. Mỗi bà có một nhiệm vụ riêng trong quá trình sinh nở, giáo dưỡng. Dưới đây là danh sách các Bà Mụ:
- Trần Tứ Nương – coi việc sinh đẻ.
- Vạn Tứ Nương – coi việc thai nghén.
- Lâm Cửu Nương – coi việc thụ thai.
- Lưu Thất Nương – coi việc nặn hình hài nam, nữ cho đứa bé.
- Lâm Nhất Nương – coi việc chăm sóc bào thai.
- Lý Đại Nương – coi việc chuyển dạ.
- Hứa Đại Nương – coi việc khai hoa nở nhụy.
- Cao Tứ Nương – coi việc ở cữ.
- Tăng Ngũ Nương – coi việc chăm sóc trẻ sơ sinh.
- Mã Ngũ Nương – coi việc ẵm bồng con trẻ.
- Trúc Ngũ Nương – coi việc giữ trẻ.
- Nguyễn Tam Nương – coi việc chứng kiến và giám sát việc sinh đẻ.
Cách tính ngày cúng đầy tháng cho bé trai và giờ cúng
Ngày cúng đầy tháng cho bé trai được tính theo ngày m lịch. Theo quan niệm dân gian, “gái lùi hai, trai lùi một”. Vì vậy, lễ cúng đầy tháng cho bé trai sẽ diễn ra vào ngày sinh thứ 29 của bé.
Thời gian thực hiện lễ cúng đầy tháng là vào lúc sáng sớm hoặc chiều tối. Tùy vào vùng miền, giờ làm lễ cũng sẽ khác nhau: miền Bắc là trước 12 giờ, miền Nam là trước 9 giờ và miền Trung là từ 9 – 17 giờ.
Hiện nay, nhiều bố mẹ lựa chọn tổ chức lễ cúng đầy tháng dựa trên lịch Dương. Họ sẽ sử dụng ngày sinh Dương lịch làm mốc để tổ chức lễ đầy tháng cho con vào tháng sau.
Tổ chức mâm cúng đầy tháng bé trai đơn giản nhất
Mâm cúng đầy tháng bé trai gồm những gì
Trên mâm cúng đầy tháng bé trai, bên cạnh đồ cúng dành cho bàn thờ, ông Địa và gia tiền, lễ vật còn bao gồm:
- 1 con gà luộc.
- 3 tô chè lớn.
- 12 chén chè nhỏ.
- 13 đĩa xôi.
- Bộ tam sên gồm trứng luộc, thịt heo luộc, tôm hoặc cua luộc.
- 13 đôi hài, 13 miếng trầu cánh phượng, 13 nén vàng, 13 bộ váy áo đẹp.
- Mâm ngũ quả, trà, rượu, hoa tươi, nhanh, đèn, nước, muối, gạo và 1 bộ đồ hình thế (ghi họ tên và ngày tháng năm sinh của đứa trẻ, sau khi cúng xong sẽ đốt để giải hạn cho bé).
Lễ vật cúng 12 Bà Mụ
Nghi thức cúng đầy tháng bé trai bao gồm cả lễ cúng 12 Bà Mụ. Mâm cúng sẽ có các lễ vật sau:
- Đồ vàng mã: Đôi hài màu xanh, váy áo màu xanh, nén vàng màu xanh.
- Trầu cau: Trầu cau có cánh phượng, 12 miếng trầu với quả cau bổ tư và 1 miếng to hơn với cau nguyên quả.
- Đồ chơi trẻ em: Đồ chơi được làm bằng nhựa hoặc sành sứ.
- Động vật: Cua, con ốc, tôm luộc chín hoặc để sống. Các loại động vật này phải có 12 con kích thước bằng nhau và 1 con kích thước lớn hơn.
- Phẩm oản: Chia thành 12 phần đều nhau và 1 phần nhiều hơn.
- Lễ mặn: Xôi, gà luộc, cơm, canh, món ăn, rượu trắng.
- Kẹo bánh: Chia thành 12 phần đều nhau và 1 phần nhiều hơn.
- Hương hoa: Nhang, lọ hoa nhiều màu, tiền vàng, nước.
Lễ vật cúng đầy tháng bé trai: cúng Đức Ông
Ngoài cúng 12 Bà Mụ, trên mâm cúng đầy tháng bé trai còn có lễ vật cúng Đức Ông. Lễ vật bao gồm:
- 1 con gà luộc tréo cánh.
- 1 tô chè lớn.
- 1 tô cháo lớn.
- 3 đĩa xôi lớn.
- 1 miếng thịt quay.
- Trầu cau.
- Rượu.
- Đồ hàng mã.
- Đĩa hoa quả với 5 loại quả bất kỳ.
Cách sắp xếp bàn cúng đầy tháng bé trai đơn giản
Khi sắp xếp lễ vật cúng đầy tháng bé trai, bố mẹ cần chia thành 2 mâm. Bàn lớn được dùng để bày lễ vật cúng 12 Bà Mụ, còn bàn nhỏ dùng để bày lễ vật cúng kính Đức Ông. Cách đặt mâm cúng đồng thời tuân thủ nguyên tắc phương Đông đặt bình hòa, phương Tây đặt lễ vật và mâm trên cách mâm dưới không quá 10 phân.
Lễ cúng đầy tháng bé trai
Sau khi chuẩn bị mọi thứ, bố hoặc mẹ sẽ thắp 3 nén nhang rồi bế đứa trẻ ra trước bàn cúng và khấn theo bài khấn. Văn khấn cúng đầy tháng bé trai thường bắt đầu bằng việc kính cẩn xưng danh 12 Bà Mụ, thần phật, ngày tháng cúng, tên 2 vợ chồng, tên con, lý do cúng, bày tỏ lòng biết ơn và lời cầu mong các Bà Mụ phù hộ độ trì.
Bài cúng đầy tháng cho bé trai
Sau đây là văn khấn cúng đầy tháng bé trai: “Hôm nay, cháu bé tròn 1 tháng tuổi. Gia đình chúng tôi bày mâm lễ vật này, cung thỉnh thập nhị mụ bà và tam đức ông trước về chứng minh nhận lễ sau. Chúng tôi xin thề phụ trợ cho cháu mạnh tay, mạnh chân, mau lớn, hiền lành và phụ trợ cho gia đình chúng tôi đạt được sự an vui và hạnh phúc” .
Nghi thức đặt tên cho con trai
Sau khi khấn cúng lễ đầy tháng, đến lượt nghi thức đặt tên cho con trai. Người cúng sẽ khấn với tổ tiên tên họ của bé, sau đó gieo 2 đồng tiền lên đĩa.
Nếu một đồng tiền ngửa và một đồng tiền úp, có nghĩa là cái tên mà bố mẹ đã chọn đã được tổ tiên chấp nhận. Trường hợp hai đồng tiền đều ngửa hoặc đều úp, có nghĩa là tên bố mẹ đặt cho con không được tổ tiên chấp nhận, lúc này người cúng phải gieo lại quẻ.
Nếu sau ba lần gieo quẻ vẫn thất bại, cha mẹ cần chọn lại tên khác cho bé. Khi kết thúc lễ cúng đầy tháng, mọi người trong gia đình sẽ gửi những lời chúc tốt đẹp, may mắn và lì xì cho bé trai, cùng nhau ăn uống và vui chơi.
Những lưu ý khi cúng đầy tháng cho bé trai
Về nghi thức
Lễ vật cúng đầy tháng bé trai thường được sắp xếp trên 2 bàn: bàn lớn dành cho lễ vật cúng 12 Bà Mụ và bàn nhỏ dành cho lễ vật cúng Đức Ông. Tất cả thành viên trong gia đình cần có mặt đầy đủ khi cúng đầy tháng cho đứa trẻ. Thời gian tốt nhất để tổ chức lễ cúng đầy tháng là vào lúc sáng sớm hoặc chiều tối.
Về đồ cúng
Khi tổ chức lễ cúng đầy tháng bé trai, nên chọn gà trống luộc hoặc tùy theo vùng miền có thể cúng vịt. Mâm ngũ quả nên lựa chọn 5 loại quả khác nhau, có màu sắc đẹp và không bị hư hỏng. Mâm ngũ quả của mỗi miền sẽ khác nhau, do đó mỗi gia đình sẽ biết cách chuẩn bị mâm ngũ quả sao cho phù hợp nhất. Hoa cúng đầy tháng bé trai nên lựa chọn những loại hoa mang ý nghĩa may mắn, tốt lành như hoa cát tường, hoa ly,… Bố mẹ cũng có thể cúng xôi gấc hoặc chè đậu trắng để mang đến những ước mong cho bé trai.
