Ý nghĩa của cúng Tất niên
Lễ Tất niên, hay còn được gọi là Lễ Tất niên hoặc tiệc Tất niên, là một nghi lễ truyền thống để kết thúc năm cũ và chuẩn bị chào đón năm mới. Đây là một phong tục mang đậm nét đẹp văn hóa của người Việt Nam.
Lễ Tất niên thường diễn ra vào chiều ngày 30 Tết (hoặc thậm chí trước đó). Vào ngày này, mọi người tụ tập cùng nhau tổ chức tiệc mừng, văn nghệ để tổng kết, nhìn lại một năm đã qua và chào đón giao thừa và năm mới. Mọi người cùng tận hưởng không khí ấm áp và niềm vui, bên cạnh gia đình sau một năm làm việc, học tập và vất vả.
Cúng Tất niên cũng là biểu hiện của một cuộc sống tâm linh của người Việt. Sau một năm làm ăn vất vả, vào những ngày cuối năm, mọi người dọn dẹp nhà cửa sạch sẽ để cúng Tất niên và chuẩn bị đón Tết.
Lễ vật cúng Tất niên
Lễ Tất niên thường được chuẩn bị kỹ lưỡng vào chiều 30 Tết, sau khi nhà cửa đã được vệ sinh, trang hoàng và ban thờ được bày đầy đủ, gia đình tập trung đông đủ.
Lễ vật và mâm cơm cúng Tất niên không yêu cầu quá nhiều về mặt vật chất, tùy thuộc vào điều kiện và ý thích của gia chủ.
Thông thường, trong lễ cúng Tất niên, cần chuẩn bị các lễ vật như: Mâm ngũ quả, hương hoa, giấy tiền vàng, đèn nến, trầu cau, rượu, trà, bánh chưng (hoặc bánh tét). Bàn lễ cũng có thể chứa đầy đủ các món ăn ngày Tết, được chế biến thơm ngon và bày biện tinh tế.
Bài văn cúng Tất niên
Bài văn khấn Tất niên là một phần không thể thiếu trong lễ cúng vào ngày này.
Không phải ai cũng biết một bài văn khấn Tất niên đúng chuẩn. Dưới đây là một số bài văn khấn Tất niên để bạn tham khảo:
Bài văn khấn thứ 1:
Nam mô a di Đà Phật! (3 lần)
Kính lạy hoàng thiên hậu thổ chư vị tôn thần.
Ngài kim niên đương cai Thái tuế chí đức tôn thần.
Ngài bản cảnh Thành Hoàng chư vị đại Vương.
Ngài bản xứ Thần linh Thổ địa. Ngài định Phúc Táo quân. Các Ngài Địa Chúa Long mạch Tôn Thần và tất cả các Thần linh cai quản trong khu vực này.
Hôm nay là ngày …… tháng Chạp năm …………
Tín chủ chúng con là: ……………
Ngụ tại: ……….
Trước Án tọa kính cẩn thưa trình: Đông tàn sắp hết, năm kiệt tháng cùng, xuân tiết gần kề, minh niên sắp tới.
Nay là ngày… Tết, chúng con cùng toàn thể gia quyến sắm sanh phẩm vật hương hoa, cơm canh cụ soạn, sửa lễ Tất niên, dâng cúng Thiên Địa, Tôn Thần, phụng hiến Tổ tiên, truy niệm chư Linh.
Theo như thường lệ Tuế trừ cáo tế, cúi xin chư vị Tôn Thần, Liệt vị Gia tiên, bản xứ tiền hậu Chủ hương linh, giáng lâm án tọa, phù thùy chứng giám, thụ hưởng lễ vật, phù hộ cho toàn gia, lớn bé trẻ già, bình an thịnh vượng. Độ cho chúng con mọi duyên thuận lợi, công việc hanh thông. Người người được chữ bình an, tháng ngày được hưởng phần lợi lộc. Âm phù – Dương trợ, sở nguyện tòng tâm. Bốn mùa không hạn ách nào xâm, tám tiết có điềm lành tiếp ứng.
Dãi tấm lòng thành, cúi xin chứng giám …
Nam mô a di Đà Phật! (3 lần)
Bài văn khấn thứ 2:
Nam mô a di Đà Phật! (3 lần)
Con kính lạy chín phương trời, mười phương chư Phật, chư Phật mười phương.
Con kính lạy Hoàng thiên, Hậu Thổ, chư vị Tôn thần.
Con kính lạy ngài Kim niên Đương cai Thái Tuế chí đức tôn thần.
Con kính lạy các ngài Bản cảnh Thành Hoàng chư vị Đại Vương.
Con kính lạy ngài Bản xứ Thần linh Thổ địa tôn thần.
Con kính lạy các ngài Ngũ phương, Ngũ Thổ, Long mạch, Tài thần, Bản gia Táo quân, cùng tất cả các vị thần linh cai quản trong xứ này.
Con kính lạy chư gia Cao Tằng Tổ Khảo, Cao Tằng Tổ Tỷ, Tiên linh nội ngoại họ: ………………
Hôm nay là ngày 30 tháng Chạp năm: …………..
Tín chủ (chúng) con là:……………..
Ngụ tại:…………
Trước án kính cẩn thưa trình: Đông tàn sắp hết, năm kiệt tháng cùng, xuân tiết gần kề, minh niên sắp tới.
Hôm nay là ngày 30 tết chúng con cùng toàn thể gia quyến sắm sanh phẩm vật hương hoa, cơm canh thịnh soạn, sửa lễ tất niên, dâng cúng Thiên địa Tôn thần, phụng hiến tổ tiên, truy niệm chư linh. Theo như thường lệ tuệ trừ cáo tế cúi xin chư vị tôn thần, liệt vị gia tiên, bản xứ tiền hậu chư vị hương linh giáng lâm án tọa, phủ thùy chứng giám, thụ hưởng lễ vật phù hộ cho toàn gia lớn bé trẻ già bình an thịnh vượng luôn luôn mạnh khỏe, mọi sự bình an, vạn sự tốt lành, gia đình hòa thuận.
Thành tâm bái thỉnh, cúi xin chư vị tôn thần và gia tiên nội ngoại chứng giám phù hộ độ trì.
Nam mô a di Đà Phật! (3 lần)
Bài văn khấn thứ 3:
Con kính lạy Hoàng thiên, Hậu Thổ, chư vị Tôn thần.
Con kính lạy ngài Kim niên Đương cai Thái Tuế chí đức tôn thần.
Con kính lạy các ngài Bản cảnh Thành Hoàng chư vị Đại Vương.
Con kính lạy ngài Bản xứ Thần linh Thổ địa tôn thần.
Con kính lạy các ngài Ngũ phương, Ngũ Thổ, Long mạch, Tài thần, Bản gia Táo quân, cùng tất cả các vị thần linh cai quản trong xứ này.
Con kính lạy chư gia Cao Tằng Tổ Khảo, Cao Tằng Tổ Tỷ, Tiên linh nội ngoại họ ……………..
Hôm nay là ngày 30 tháng Chạp năm …………………. (Âm lịch).
Tín chủ (chúng) con là: …………..Tuổi:………..………
Ngụ tại: …………
Trước án kính cẩn thưa trình: Đông tàn sắp hết, năm kiệt tháng cùng, xuân tiết gần kề, minh niên sắp tới.
Chúng con cùng toàn thể gia quyến sắm sanh phẩm vật hương hoa, cơm canh thịnh soạn, sửa lễ tất niên, dâng cúng Thiên Địa tôn thần, phụng hiến Tổ tiên, truy niệm chư linh.
Theo như thường lệ tuế trừ cáo tế, cúi xin chư vị tôn thần, liệt vị gia tiên, bản xứ tiền hậu chư vị hương linh giáng lâm án tọa, phủ thùy chứng giám, thụ hưởng lễ vật, phù hộ toàn gia lớn bé trẻ già bình an thịnh vượng, bách sự như ý, vạn sự tốt lành, luôn luôn mạnh khỏe, gia đình hòa thuận.
Thành tâm bái thỉnh, cúi xin chư vị tôn thần và gia tiên nội ngoại chứng giám phù hộ độ trì.
Phục duy cẩn cáo!
Bài văn khấn thứ 4: (dành cho khấn gia thần vào ngày Tất niên)
Theo truyền thống, vào ngày Tất niên, ngoài việc cúng gia tiên để tạ ơn gia tiên đã phù hộ cho con cháu suốt một năm, nhiều gia đình, công ty và cửa hàng cũng thường tổ chức lễ cúng Gia Thần để tạ ơn “Đất đai” sau một năm làm ăn.
Tuy nhiên, vì nhiều lý do khác nhau, nhiều gia đình, công ty hoặc cửa hàng không thể chờ đến cuối năm để cúng Tất niên và tạ ơn “Đất đai”. Thông thường, lễ cúng Gia Thần được tổ chức từ ngày 15 đến ngày 29 tháng Chạp, tùy thuộc vào điều kiện của từng gia đình hoặc công ty hoặc cửa hàng.
Mâm cúng Tết được chuẩn bị tuỳ theo sở thích, có thể là cỗ mặn hoặc chay với những món đơn giản như xôi, chè, hương hoa, trầu cau, quả, tiền vàng, trà rượu… Bàn lễ đặt tại sân hoặc hiên nhà và khi cúng lạy ra phía trước nhà.
Con kính lạy Hoàng thiên, Hậu Thổ chư vi Tôn Thần.
Con kính lạy ngài Đông trù Tư mệnh Táo phủ Thần quân.
Con kính lạy ngài Bản gia Thổ địa Long Mạch Tôn Thần.
Con kính lạy các ngài Ngũ phương, Ngũ thổ, Phúc đức Tôn Thần.
Con kính lạy ngài tiền hậu Địa chủ Tài Thần.
Con kính lạy các Tôn Thần cai quản trong khu vực này.
Tín chủ (chúng) con là: ……………………………
Tuổi: …………………………
Ngụ tại: …………
Hôm nay là ngày…… tháng…… năm…., tín chủ con thành tâm sửa biện hương hoa lễ vật, kim ngân trà quả đốt nén hương thơm dâng lên trước án. Qua một năm làm ăn, chúng con xin dâng lễ tạ ơn đã phù hộ độ trì cho chúng con mọi sự an lành và may mắn.
Chúng con thành tâm kính mời: Ngài Kim Niên đương cai Thái Tuế chí đức Tôn Thần, ngài Bản cảnh Thành Hoàng Chư vị Đại Vương, ngài Đông trù Tư mệnh Táo phủ Thần quân, ngài Bản gia Thổ địa Long Mạch Tôn Thần, các ngài Ngũ Phương, Ngũ Thổ, Phúc đức chính Thần, các vị Tôn Thần cai quản trong khu vực này.
Cúi xin các Ngài nghe thấu lời mời, giáng lâm trước án, chứng giám lòng thành, thụ hưởng lễ vật, phù trì tín chủ chúng con, toàn gia an lạc, công việc hanh thông. Người người được bình an, lộc tài tăng tiến, tâm đạo mở mang, sở cầu tất ứng, sở nguyện tòng tâm.
Chúng con lễ bạc tâm thành, trước án kính lễ, cúi xin được phù hộ độ trì.
Phục duy cẩn cáo!
Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online và VTVGo!
