Đối với người Việt, từ “Hiếu” luôn có một ý nghĩa đặc biệt. Khi cha mẹ còn sống, con cái luôn tận tụy chăm sóc để báo đáp công ơn sinh thành. Và khi cha mẹ đã mất, con cái tổ chức lễ cúng giỗ để bày tỏ lòng tưởng nhớ và biết ơn. Trong ngày cúng giỗ, ngoài việc chuẩn bị lễ vật đầy đủ, đọc bài cúng giỗ cha là một bước không thể thiếu. Vậy ý nghĩa của bài cúng giỗ cha là gì và nội dung nó như thế nào? Cùng khám phá ngay sau đây!
1. Các Ngày Cúng Giỗ Cha Quan Trọng Theo Phong Tục Việt Nam
Theo phong tục Việt Nam, khi cha mất, con cái sẽ chuẩn bị cúng giỗ cha vào 3 dịp quan trọng, đó là:
-
Giỗ đầu: Lễ cúng quan trọng nhất, được tổ chức sau 01 ngày năm cha mất. Lễ cúng này còn được gọi là cúng giáp năm. Thường, gia đình sẽ tổ chức cúng giỗ đầu cho cha với quy mô lớn, mời họ hàng, bạn bè và hàng xóm cùng tham dự.
-
Giỗ hết: Tổ chức sau 02 năm cha qua đời. Buổi lễ cúng cũng quan trọng và được tổ chức trọng thể không kém cúng giỗ đầu.
-
Giỗ thường: Bắt đầu từ năm thứ 3 trở đi, mỗi năm con cái đều tổ chức cúng cho cha và gọi là cúng thường. Quy mô lễ cúng nhỏ hơn giỗ đầu và giỗ hết, thường chỉ có người trong gia đình tham dự.
2. Nội Dung Bài Cúng Giỗ Cha
2.1. Nội Dung Bài Cúng Giỗ Cha Đầu
“Nam mô a di đà phật!
Nam mô a di đà phật!
Nam mô a di đà phật!
Con lạy chín phương Trời, mười phương Chư Phật, Chư Phật mười phương.
Con kính lạy Đức Đương cảnh Thành hoàng chư vị Đại Vương.
Con kính lạy ngài Đông Trù Tư mệnh Táo phủ Thần Quân.
Con kính lạy các ngài Thần linh, Thổ địa cai quản trong xứ này.
Con kính lạy chư gia tiên Cao Tằng Tổ tiên nội ngoại họ……………………….
Tín chủ (chúng) con là:……………………………….Tuổi………………..
Ngụ tại:………………………………………………………………..
Hôm nay là ngày……….tháng……….năm……….(Âm lịch).
Chính ngày Giỗ Đầu của………………………………………………
Năm qua tháng lại, vừa ngày húy lâm. Ơn võng cực xem bằng trời biển, nghĩa sinh thành không lúc nào quên. Càng nhớ công ơn gây cơ tạo nghiệp bao nhiêu, càng cảm thâm tình, không bề dãi tỏ. Nhân ngày chính giỗ, chúng con và toàn gia con cháu, nhất tâm sắm sửa lễ vật kính dâng, đốt nén tâm hương dãi tỏ tấc thành.
Thành khẩn kính mời…………………………………………………..
Mất ngày………. Tháng……….năm……………(Âm lịch)
Mộ phần táng tại:………………………………………………………
Cúi xin linh thiêng giáng về linh sàng, chứng giám lòng thành, thụ hưởng lễ vật, độ cho con cháu bình an, gia cảnh hưng long thịnh vượng.
Tín chủ con lại xin kính mời các cụ Tổ Tiên, nội ngoại, Tổ Khảo, Tổ Tỷ, Bá thúc, Cô Dì và toàn thể các Hương linh gia tiên đồng lai hâm hưởng.
Tín chủ lại mời vong linh các vị Tiền chủ, Hậu chủ trong đất này cùng tới hâm hưởng.
Chúng con lễ bạc tâm thành, cúi xin được phù hộ độ trì.
Phục duy cẩn cáo!
Nam mô a di đà phật!
Nam mô a di đà phật!
Nam mô a di đà phật!”
2.2. Nội Dung Bài Cúng Giỗ Hết Cho Cha
Bài cúng giỗ hết cho cha sẽ có 2 phần, trong đó một phần là cúng Thổ Thần, Táo Quân, Long Mạch, Thần Linh và một phần là bài cúng giỗ cha chính. Cụ thể:
Bài cúng Thổ Thần, Táo Quân, Long Mạch, Thần Linh:
“Nam mô a di đà phật!
Nam mô a di đà phật!
Nam mô a di đà phật!
Con lạy chín phương Trời, mười phương Chư Phật, Chư Phật mười phương.
Con kính lạy Đức Đương cảnh Thành Hoàng chư vị Đại Vương.
Con kính lạy ngài Đông Trù Tư mệnh Táo phủ Thần Quân.
Con kính lạy các ngài Thần linh, Thổ địa cai quản trong xứ này.
Con kính lạy chư gia tiên Cao Tằng Tổ tiên nội ngoại họ………….
Tín chủ (chúng) con là:……………….. Ngụ tại:………………..
Nhân ngày mai là ngày Giỗ Hết của……………….
Tín chủ con cùng toàn thể gia quyến tuân theo nghi lễ, sửa biện hương hoa lễ vật dâng cúng các vị Tôn thần.
Cúi xin các vị Bản gia, Thổ Công, Táo Phủ Thần Quân, Ngữ Phương, Long Mạch và các vị Thần linh, hiển linh chứng giám, thụ hưởng lễ vật, phù hộ cho toàn gia chúng con an ninh khang thái, vạn sự tốt lành.
Chúng con kính thỉnh các Tiên linh, Gia tiên họ………………… và những vong hồn nội tộc được thờ phụng vị cùng về hâm hưởng.
Chúng con lễ bạc tâm thành, cúi xin được phù hộ độ trì.
Nam mô A Di Đà Phật!
Nam mô A Di Đà Phật!
Nam mô A Di Đà Phật!”
Bài cúng giỗ cha hết tang chính:
“Nam mô a di đà phật!
Nam mô a di đà phật!
Nam mô a di đà phật!
Con lạy chín phương Trời, mười phương Chư Phật, Chư Phật mười phương.
Con kính lạy Đức Đương cảnh Thành hoàng chư vị Đại Vương.
Con kính lạy ngài Đông Trù Tư mệnh Táo phủ Thần Quân.
Con kính lạy các ngài Thần linh, Thổ địa cai quản trong xứ này.
Con kính lạy chư gia tiên Cao Tằng Tổ tiên nội ngoại họ……………………….
Tín chủ (chúng) con là:……………………………….Tuổi………………..
Ngụ tại:………………………………………………………………..
Hôm nay là ngày……….tháng……….năm……….(Âm lịch).
Chính ngày Giỗ Hết của………………………………………………
Thiết nghĩ………… vắng xa trần thế, không thấy âm dung.
Năm qua tháng lại vừa ngày Giỗ Hết. Ơn võng cực xem bằng trời biển, nghĩa sinh thành không lúc nào quên. Càng nhớ công ơn gây cơ tạo nghiệp bao nhiêu, càng cảm thâm tình, không bề dãi tỏ. Nhân ngày chính giỗ, chúng con và toàn gia con cháu nhất tâm sắm sửa lễ vật kính dâng, đốt nén tâm hương dãi tổ tấc thành.
Thành khẩn kính mời…………………………………………………..
Mất ngày………. Tháng……….năm……………(Âm lịch)
Mộ phần táng tại:………………………………………………………
Cúi xin linh thiêng giáng về linh sàng, chứng giám lòng thành, thụ hưởng lễ vật, độ cho con cháu bình an, gia cảnh hưng long thịnh vượng.
Tín chủ con lại xin kính mời các cụ Tổ Tiên, nội ngoại, Tổ Khảo, Tổ Tỷ, Bá thúc, Cô Dì và toàn thể các Hương linh gia tiên đồng lai hâm hưởng.
Tín chủ lại mời vong linh các vị Tiền chủ, Hậu chủ trong đất này cùng tới hâm hưởng.
Chúng con lễ bạc tâm thành, cúi xin được phù hộ độ trì.
Phục duy cẩn cáo!
Nam mô a di đà phật!
Nam mô a di đà phật!
Nam mô a di đà phật!”
2.3. Nội Dung Bài Cúng Giỗ Cha Thường
“Nam mô a di đà phật!
Nam mô a di đà phật!
Nam mô a di đà phật!
Con lạy chín phương Trời, mười phương Chư Phật, Chư Phật mười phương.
Con kính lạy Đức Hoàng Thiên Hậu Thổ chư vị Tôn thần.
Con kính lạy ngài Đông Trù Tư mệnh Táo phủ Thần Quân.
Con kính lạy các ngài Thần linh, Thổ địa cai quản trong xứ này.
Con kính lạy Tổ Tiên nội ngoại họ………………….
Tín chủ (chúng) con là:……………….. Tuổi………………..
Ngụ tại:………………………………………………………………..
Hôm nay là ngày……….tháng……….năm……….(Âm lịch).
Là chính ngày Cát Kỵ của………………
Thiết nghĩ………… (dài) vắng xa trần thế, không thấy âm dung.
Năm qua tháng lại vừa ngày húy lâm. Ơn võng cực xem bằng trời biển, nghĩa sinh thành không lúc nào quên. Càng nhớ công ơn gây cơ tạo nghiệp bao nhiêu, càng cảm thâm tình, không bề dãi tỏ. Ngày mai Cát Kỵ, hôm nay chúng con và toàn gia con cháu thành tâm sắm lễ, quả cau, lá trầu, hương hoa trà quả, thắp nén tâm hương dâng lên trước án thành khẩn kính mời………………….
Mất ngày…………….. tháng………. năm……………
Mộ phần táng tại:………………………………………………………
Cúi xin linh thiêng giáng về linh sảng, chứng giám lòng thành, thụ hưởng lễ vật, độ cho con cháu an ninh khang thái, vạn sự tốt lành, gia cảnh hưng long thịnh vượng.
Con lại xin kính mời các vị Tổ Tiên nội ngoại, Tổ Khảo, Tổ Tỷ, Bá Thức, Huynh Đệ, Cô Dì và toàn thể các Hương linh gia tiên đồng lai hâm hưởng.
Tín chủ con lại xinh kính mời ngài Thổ Công, Táo Quân và chu vị Linh thần đồng lai giám cách thượng hưởng.
Tín chủ lại mời các vị vong linh Tiền chủ, Hậu chủ nhà này, đất này cùng tới hâm hưởng.
Chúng con lễ bạc tâm thành, cúi xin được phù hộ độ trì.
Phục duy cẩn cáo!
Nam mô a di đà phật!
Nam mô a di đà phật!
Nam mô a di đà phật!”
3. Ý Nghĩa Của Bài Cúng Giỗ Cha
Vào các ngày cúng giỗ cha, khi cúng, bạn nhất định phải đọc bài cúng giỗ cha này, bởi đây được coi là một trong những nghi thức quan trọng. Bài cúng giỗ được coi như một cách để giao tiếp giữa người cõi trần với người cõi âm. Thông qua bài cúng, bạn có thể mời cha lên chứng giám và dùng bữa, cũng như thể hiện được tấm lòng tưởng nhớ và hiếu kính với cha của mình. Mặt khác, bài cúng giỗ cha cũng là một lời khẩn cầu bạn gửi tới thần linh, cầu xin linh hồn của cha ở dưới suối vàng được bình yên, đồng thời phù hộ cho con cháu trên trần thế.
Tuy theo điều kiện của mỗi gia đình mà lễ cúng giỗ cha có thể tổ chức linh đình hay đơn giản. Nhưng quan trọng nhất là phải thể hiện được sự nghiêm túc, chỉn chu và tấm lòng thành kính. Vấn đề vật chất không nên đặt quá nặng, để không mất đi giá trị thiêng liêng của buổi cúng giỗ.
4. Cần Chuẩn Bị Gì Cho Mâm Cúng Giỗ Cha?
Mỗi vùng miền có phong tục và cách chuẩn bị mâm cúng giỗ cha khác nhau. Tuy nhiên, nhìn chung, trên mâm cúng giỗ cha của người Việt sẽ có các món sau:
- 01 con gà luộc
- 01 miếng thịt lợn luộc
- 8 chén cơm trắng
- 8 đĩa xôi
- Rượu trắng
- Trà
- Thuốc
- Cau tươi
- Trầu têm cánh phượng
- 1 mâm ngũ quả
- 1 lọ hoa tươi
- 1 bộ đồ cúng, giấy tiền, vàng mã, giấy đất
Như vậy là qua bài viết này, chúng tôi đã giới thiệu chi tiết nội dung bài cúng giỗ cha cũng như mâm cúng giỗ chuẩn bị như thế nào. Hãy chuẩn bị buổi giỗ một cách thành tâm, vì cha mẹ ở dưới suối vàng cũng đã có thể cảm nhận được tấm lòng của bạn!
