Trước khi trở thành Đức Phật, thái tử Tất-đạt-đa rất tận tụy tìm kiếm con đường cứu độ chúng sinh. Tuy nhiên, niềm đau niềm riêng và trách nhiệm gia đình vẫn mãi ám ảnh. Khi Đức Phật đã trở thành vị thánh, để truyền bá Đạo, Ngài quay lại quê hương, thăm viếng phụ vương Tịnh Phạn, mẹ ngài, Mahabasabade và tất cả các thành viên trong hoàng gia.
Đức Phật là một tấm gương sáng về hiếu thuận bậc sinh thành. Điều đặc trưng về hiếu của Ngài là “thuyết pháp cho cha mẹ”. Chúng ta phải biết ơn cha mẹ vì việc sinh tồn và nuôi dưỡng chúng ta. Dù là ai, có đạt được giác ngộ như Đức Phật hay chỉ là một người bình thường, chúng ta phải luôn phải trả ơn cho cha mẹ.
“Nhiều thời điểm, Phật ở rừng Kỳ Đà, vườn Cấp Cô Độc… Khi ấy, Thế Tôn dạy ba việc này để làm ngàn Tỳ-kheo thành A-la-hán. Nhưng thế Tôn ngồi hướng về Ca-tỳ-la-vệ là vì sao?” Ưu-tỳ Cù-đàm tò mò hỏi. Thế Tôn trả lời: “Thế Tôn làm năm việc. Đó là chuyển Pháp luân, thuyết pháp cho cha, thuyết pháp cho mẹ, dắt dẫn phàm phu thành Bồ-tát, và thọ ký Bồ-tát. Đó là lý do tại sao Thế Tôn ngồi hướng về Ca-tỳ-la-vệ”.
Điều này cho thấy việc thuyết pháp cho cha mẹ là một trong năm việc quan trọng mà Đức Phật khuyên làm trong cuộc sống. Vì vậy, người xuất gia đệ tử Phật không có tài sản để đem về cho cha mẹ ngoài Giáo pháp. Mỗi người xuất gia đều tự hỏi liệu mình đã mang về cho cha mẹ những gì từ khi đi tu đến nay. Họ đã hiểu thêm điều gì trong Giáo pháp để thay đổi cuộc sống hiện tại và đời sau.
Nhưng hiện nay, có một số người xuất gia đã không thực hiện việc này đúng pháp. Một số người khác chờ đến khi cha mẹ qua đời mới cầu siêu, làm lễ cúng, tạo phước linh đình… Mặc dù có tâm hạnh tốt, nhưng việc này không phù hợp với lời dạy của Đức Phật. Vì cầu siêu và tạo phước chỉ có ý nghĩa sau khi sự đã xảy ra. Nếu có nhiều tội nặng, thì người chết sẽ gặp hình phạt, và không dễ để giải thoát cho họ.
Cách tốt nhất để báo đáp cha mẹ là “thuyết pháp cho cha mẹ”, như Đức Phật đã làm. “Thuyết pháp” không chỉ là việc giảng dạy thông thường, mà còn là tìm cách giúp cha mẹ hiểu sâu hơn về Chánh pháp, hiểu về quy luật nhân quả, hiểu rõ tội lỗi, từ bỏ ác làm lành, siêng năng tu niệm, chuyển hóa nghiệp lực, làm sạch tâm hồn để cha mẹ có một cuộc sống an lành trong hiện tại và đời sau.
Đó là lí do tại sao người xuất gia chỉ có một tài bảo duy nhất để đem về cho cha mẹ là Giáo pháp. Càng mang về cho cha mẹ nhiều Giáo pháp, công đức và phước báo của mình cùng cha mẹ sẽ tăng lên. Điều này chắc chắn rằng mỗi người xuất gia đã tự hỏi và xem xét từ khi bước chân vào con đường tu hành, họ đã mang về cho cha mẹ những gì. Họ đã hiểu thêm điều gì trong Giáo pháp để tạo sự an vui và giải thoát cho chính mình và cha mẹ.
Với một tình thần hiếu thuận bậc sinh thành, mỗi người xuất gia có thể báo đáp cha mẹ một cách chân thành và thiết thực nhất bằng cách “thuyết pháp cho cha mẹ”, như Đức Phật đã dạy.
