Bài viết này phân tích những quan điểm của giới sử học Trung Quốc về nguồn gốc người Kinh Việt Nam, dựa trên bài viết của Hoàng Thế Kiệt đăng trên “Học báo Đại học Dân tộc Quảng Tây” số tháng 10/2008. Bài viết gốc chỉ ra nhiều nhầm lẫn và ảnh hưởng chính trị trong các nghiên cứu này, đồng thời khẳng định lại nguồn gốc bản địa của người Kinh và sự đa dạng sắc tộc của Việt Nam.
Ngữ Tộc Và Chính Trị: Người Kinh Có Phải Thuộc Ngữ Tộc Tráng-Đồng?
Giới sử học Trung Quốc thường gán nguồn gốc 8 dân tộc Tráng, Bố Y, Đồng, Tải, Lê, Thủy, Mục Lão, Mao Nam cho tộc Bách Việt cổ, hậu duệ của Tây Âu và Lạc Việt. Họ cũng liên hệ nguồn gốc nhiều dân tộc thiểu số ở Việt Nam, Lào, Thái Lan, Myanmar và Ấn Độ với Tây Âu. Tuy nhiên, người Kinh, mặc dù có liên hệ ngôn ngữ với ngữ tộc Tráng-Đồng, lại thường bị loại trừ khỏi nhóm này. Lý do được đưa ra là tiếng Kinh chịu ảnh hưởng lớn của Hán ngữ, bên cạnh các yếu tố Môn-Khmer và Indonesia, khiến việc xác định ngữ hệ của tiếng Kinh gặp nhiều tranh cãi. Hoàng Thế Kiệt cho rằng nguyên nhân chính của sự loại trừ này xuất phát từ các yếu tố chính trị.
Mặc dù một số học giả Trung Quốc như Hà Nãi Hán, Phạm Dũng, Phan Hùng cho rằng Lạc Việt không phải tổ tiên của các dân tộc miền Nam Trung Quốc, nhiều bằng chứng lịch sử và dân tộc học lại chỉ ra người Kinh chính là hậu duệ của Lạc Việt cổ. Ví dụ, “Việt sử tùng khảo” của Mông Văn Thông khẳng định người Lạc Việt từng cư trú ở Giao Chỉ và Cửu Chân (miền Bắc Việt Nam ngày nay). Hán thư cũng ghi chép về sự hiện diện của người Lạc Việt ở ba quận Giao Chỉ, Cửu Chân và Nhật Nam.
Quan Hệ Huyết Thống Giữa Các Dân Tộc Việt Nam Và Trung Quốc
Các dân tộc thiểu số ở miền Bắc Việt Nam như Tày, Nùng, Thái, Giáy, Lự, Bố Y, Lào, La Chí, Pu Péo, Sán Chay, Cao Lan, cùng các tộc thuộc ngữ hệ Hán-Tạng (Mông, Dao, Pà Thẻn, Hà Nhì, Si La…) đều được cho là có nguồn gốc từ Trung Quốc. Nghiên cứu cho thấy người Tày có mối quan hệ gần gũi với người Tráng ở Trung Quốc, cả về ngôn ngữ lẫn tập quán. Người Nùng ở Việt Nam cũng có nguồn gốc từ Trung Quốc, di cư đến Việt Nam trong khoảng thời gian từ sau khi nhà Triệu sụp đổ (111 TCN) đến thế kỷ 17-18.
Vị Trí Cố Đô Lạc Việt: Giữa Sự Thật Lịch Sử Và Mong Muốn Chủ Quan
Một số học giả Trung Quốc như Trịnh Triệu Hùng, Lương Đình Vọng, Tạ Thọ Cầu cho rằng cố đô của Lạc Việt nằm ở chân núi phía tây nam Đại Minh Sơn, thuộc huyện Vũ Minh, tỉnh Quảng Tây ngày nay. Tuy nhiên, Hoàng Thế Kiệt phản bác quan điểm này, cho rằng đó chỉ là sự “mong muốn tưởng tượng chủ quan”, thiếu căn cứ khoa học vững chắc. Ông chỉ trích việc một số học giả Trung Quốc cố gắng liên kết vị trí cố đô Lạc Việt với chính sách an ninh văn hóa quốc gia, coi đó là hành động bóp méo lịch sử.
Bài Học Lịch Sử
Việc nghiên cứu lịch sử cần phải dựa trên các bằng chứng khoa học, tài liệu đáng tin cậy, tránh những suy diễn chủ quan và ảnh hưởng bởi các yếu tố chính trị. Câu chuyện về nguồn gốc người Kinh và những tranh luận xung quanh nó cho thấy tầm quan trọng của việc tiếp cận lịch sử một cách khách quan, tôn trọng sự thật và tránh những diễn giải phục vụ cho mục đích riêng. Bài viết này hy vọng giúp bạn đọc có cái nhìn đa chiều hơn về vấn đề nguồn gốc dân tộc, đồng thời khẳng định lại sự phong phú và đa dạng của lịch sử và văn hóa Việt Nam.
