Trong căn hộ yên ắng tại Los Angeles, Pat Mearns lặng lẽ gặm nhấm nỗi đau đáu khôn nguôi. Đã ba năm trôi qua kể từ ngày chồng cô, Thiếu tá Art Mearns, mất tích sau khi chiếc F-105 của anh bị bắn rơi trên bầu trời Bắc Việt. Ba năm, một khoảng thời gian đủ dài để hy vọng lụi tàn, để niềm tin bị bào mòn bởi sự im lặng đến đáng sợ. Liệu Art còn sống, đang bị giam cầm trong một nhà tù nào đó ở miền Bắc xa xôi, hay đã ngã xuống, trở thành một cái tên vô danh trong số hàng ngàn người lính Mỹ bỏ mạng trên chiến trường Việt Nam?
Bên bàn ăn quen thuộc, Pat Mearns miệt mài viết những dòng thư cho người chồng bặt vô âm tín. Dù trong tim vẫn le lói niềm tin mong manh rằng Art vẫn còn sống, nhưng nỗi tuyệt vọng đang dần xâm chiếm tâm trí người vợ trẻ.
Khác với những cuộc chiến trước đây, cuộc chiến tranh Việt Nam nhuốm màu u ám và bất định. Phía Bắc Việt giữ im lặng, không công bố danh sách tù binh, khiến cho gia đình những người lính mất tích như Pat chìm trong dằn vặt và bất an. Ban đầu, Pat cùng những người phụ nữ có chung số phận cam chịu, âm thầm gặm nhấm nỗi đau trong sự bế tắc. Nhưng rồi, từ trong sâu thẳm nỗi đau, họ tìm thấy nhau, tập hợp lại, trở thành một khối thống nhất để lên tiếng, đòi hỏi câu trả lời. Họ gửi thư, gửi điện tín, thậm chí trực tiếp đến Washington, gây sức ép lên chính phủ, yêu cầu phải có hành động thiết thực để đưa những người thân yêu của họ trở về.
Ba năm đằng đẵng, hàng trăm lá thư với địa chỉ “Nhờ Bưu điện Hà Nội chuyển giúp” được Pat gửi đi, mang theo niềm hy vọng mong manh về một phép màu. Cô tham gia Liên đoàn Quốc gia các Gia đình của Tù binh Mỹ, nơi kết nối những người phụ nữ có chung khát khao được gặp lại người thân.
Hành Trình Đi Tìm Câu Trả Lời
Cuộc gặp gỡ với phái đoàn Bắc Việt tại Paris là tia hy vọng le lói sau những tháng ngày dài chờ đợi trong vô vọng. Pat cùng sáu người phụ nữ khác, những người vợ, người mẹ kiên cường, đã vượt hàng ngàn dặm xa xôi để đối mặt, để cầu xin một lời xác nhận, dù là tốt hay xấu, về số phận của những người chồng, người con của họ.
Tháng trước tại Paris, Pat và những thành viên của Liên đoàn đã kiên trì chờ đợi suốt 6 ngày liền để được gặp mặt phái đoàn Việt Nam. Họ bình tĩnh trình bày mong muốn, khẩn thiết kêu gọi sự cảm thông, và cuối cùng, nhận được lời hứa hẹn từ phía đoàn Việt Nam rằng họ sẽ sớm nhận được tin tức.
Mỗi ngày trôi qua là một chuỗi dài đằng đẵng của sự chờ đợi, hy vọng và cả tuyệt vọng. Los Angeles, nơi Pat cùng hai cô con gái nhỏ chuyển đến sau khi Art mất tích, trở thành chứng nhân cho sự mạnh mẽ phi thường của người phụ nữ này. Cô vừa làm mẹ, vừa làm cha, gồng gánh gia đình, vừa duy trì công việc điều dưỡng bán thời gian, tham gia các hoạt động cộng đồng và theo học các khoá học buổi tối.
Frances 9 tuổi và Missy 11 tuổi, là nguồn động viên, là niềm an ủi lớn nhất giúp Pat vượt qua những tháng ngày u ám. Tuy nhiên, trong sâu thẳm tâm hồn, người mẹ ấy vẫn luôn canh cánh nỗi lo lắng khi phải đối mặt với những câu hỏi ngây thơ của con trẻ về người cha vắng mặt.
Hai cô con gái nhỏ, Frances 9 tuổi hồn nhiên và Missy 11 tuổi trầm tĩnh, là nguồn động viên lớn nhất giúp Pat vững vàng vượt qua những thử thách. Thế nhưng, ẩn sâu trong đôi mắt người mẹ ấy là nỗi đau đáu khi chứng kiến các con lớn lên trong sự thiếu vắng tình yêu thương của cha. “Cầu cho cha con sớm được trở về bình an”, lời cầu nguyện mỗi đêm của các con như những nhát dao cứa vào tim Pat. Cô bất lực, chỉ biết ôm chặt các con vào lòng, tự hứa sẽ bảo vệ chúng, che chở chúng khỏi những giông bão cuộc đời.
Giữa Tuyệt Vọng Vẫn Le Lói Niềm Tin
“Thời gian đầu thật khủng khiếp”, Pat thổ lộ. Những hình ảnh tra tấn dã man trong các trại giam ở Siberia, Triều Tiên mà cô đọc được trong sách báo cứ ám ảnh tâm trí. Nỗi lo sợ về những gì Art phải chịu đựng hành hạ cô ngày đêm. Mỗi bản tin thời sự, mỗi dòng thông cáo báo chí đều được Pat theo dõi sát sao, mong mỏi tìm thấy một tia hy vọng mong manh. Nhưng rồi, năm tháng trôi qua, những thông tin về việc ngừng bắn, những lời hứa hẹn về một cuộc đàm phán hòa bình đều trở thành vô vọng.
Thiếu tá Art Mearns, người chồng, người cha mà Pat và hai con gái nhỏ ngày đêm mong ngóng.
Giữa những dồn nén, tuyệt vọng, chỉ còn lại một thứ duy nhất níu giữ Pat, đó là trực giác mách bảo Art vẫn còn sống. “Chúng tôi có một sợi dây liên kết đặc biệt. Tôi tin rằng nếu anh ấy ra đi, tôi sẽ cảm nhận được”, Pat khẳng định.
Hành Trình Đi Tìm Công Lý
Trong thời gian dài, Pat cùng những người phụ nữ khác lựa chọn im lặng, tuân theo chính sách của Lầu Năm Góc về vấn đề lính Mỹ mất tích. Họ sợ rằng bất kỳ sự lên tiếng nào cũng có thể khiến cho những người thân yêu của mình phải chịu thêm đau đớn. Tuy nhiên, sự im lặng ấy không phải là dấu hiệu của sự khuất phục.
Pat và những người phụ nữ ấy, với tình yêu thương vô bờ bến dành cho chồng, cho con, đã lựa chọn cách đấu tranh của riêng mình. Họ lên tiếng, kêu gọi sự chú ý của dư luận, đòi hỏi chính phủ phải có trách nhiệm với những người lính đã ngã xuống, phải trả tự do cho những người con đang bị giam cầm nơi đất khách quê người. Cuộc chiến của họ không phải là cuộc chiến tranh giành quyền lực, mà là cuộc chiến vì tình thân, vì lòng nhân đạo, vì khát vọng được sống trong hòa bình.
