Phật A Di Đà và Phật Thích Ca có thể coi là hai vị phật quan trọng nhất trong Phật Giáo. Tuy nhiên, nhiều người thường nhầm lẫn giữa phật A Di Đà và phật Thích Ca. Vậy làm sao để nhận biết được phật A Di Đà và phật Thích Ca? Và trong hai vị phật này, vị nào đã xuất hiện trước? Bài viết dưới đây sẽ giúp bạn giải đáp tất cả các thắc mắc đó.
Phật A Di Đà và Phật Thích Ca là ai?
Các bức tượng phật A Di Đà và tượng phật Thích Ca, đặc biệt là các tượng phật được chế tác bằng đồng, được sử dụng rất phổ biến trong văn hóa thờ phật của người Việt Nam. Vậy phật A Di Đà và phật Thích Ca là những vị phật nào?
Đôi nét về Phật A Di Đà
Phật A Di Đà là vị phật được tôn thờ nhiều nhất trong Đại thừa Phật giáo. Ngài là vị phật chuyên cứu độ cho chúng sinh. Tên của Ngài có nghĩa là Vô Lượng Thọ – thọ mệnh vô lượng và Vô Lượng Quang – ánh sáng vô lượng.
Phật A Di Đà
Đức Phật A Di Đà được biết đến là giáo chủ của cõi Cực lạc an vui ở Tây phương. Ngài không sống trên trái đất mà chỉ xuất hiện trong các kinh phật giáo.
Đôi nét về Phật Thích Ca
Theo sách sử, Đức Phật Thích Ca Mâu Ni là bậc giáo chủ cõi Ta Bà, cõi đau khổ, là trái đất – nơi mà con người đang sinh sống. Ngày sinh của Phật Thích Ca Mâu Ni là ngày 8 tháng 4 năm 624 TCN (âm lịch).
Phật Thích Ca Mâu Ni
Ngài là vị phật có thật trong lịch sử, không phải là vị phật huyền thoại, là người sáng lập ra Phật Giáo. Đức Phật Thích Ca có khả năng vận dụng trí tuệ, thần thông thấu rõ sự vận hành của tất cả sự vật, hiện tượng, nhân sinh trong vũ trụ một cách chuẩn xác. Vật mà ý nghĩa tượng Phật Thích Ca luôn liên quan đến sự thanh tịnh và giải thoát.
Phật A Di Đà và Phật Thích Ca, vị nào có trước?
Không ai biết chính xác phật A Di Đà xuất hiện từ khi nào. Chỉ biết rằng phật chúng ta biết đến Phật A Di Đà là do phật Thích Ca giới thiệu. Phật Thích Ca nhờ khả năng đặc biệt mà có thể nhìn rõ quá trình tu hành của Đức Phật A Di Đà qua nhiều kiếp, cũng như thấy rõ môi trường sống và sinh hoạt của chúng sinh tại chốn Tây Phương Cực Lạc do Đức Phật A Di Đà cai quản.
Tượng Phật A Di Đà ngồi đài sen bằng đồng đỏ
Một người là giáo chủ của cõi Ta Bà, người khác lại là giáo chủ của cõi Tây Phương Cực Lạc. Một người là vị phật không thực hiện, chỉ xuất hiện trong kinh phật giáo. Ngược lại, người kia đã được chứng minh là có thật trong lịch sử và là người sáng lập ra Phật Giáo. Do đó, không thể xác định ai có trước và ai lớn hơn giữa Phật A Di Đà và Phật Thích Ca.
Có nhiều ý kiến khác nhau, một số cho rằng Phật Thích Ca, tức Như Lai Phật Tổ, là lớn nhất vì Ngài là người sáng lập ra Phật Giáo. Nhưng cũng có những ý kiến cho rằng A Di Đà mới là vị phật bậc nhất:
“Ba đời 10 phương Phật
A DI ĐÀ bậc nhất
Chín phẩm độ chúng sanh
Oai đức không cùng cực.”
Tuy nhiên, thực tế không có vị phật nào lớn nhất, mỗi vị phật đều có cơ duyên hội ngộ với chúng sanh. Tin tưởng vào Phật, học theo Phật Giáo, tâm luôn hướng thiện, tích đức – đó là những gì Phật Giáo muốn nhắc nhở với chúng ta. Người xưa tin rằng, nếu tu hành một lòng cho đến khi chứng minh được thành quả, chúng ta sẽ được giải thoát khỏi cõi Ta Bà để về với nơi Tây Phương Cực Lạc vui vẻ, nơi Phật A Di Đà trị vì.
Phân biệt tượng phật A Di Đà và Phật Thích Ca
Thông qua hình dáng
Để phân biệt tượng Phật A Di Đà và tượng Phật Thích Ca, ta có thể nhìn vào hình dáng của chúng. Tượng Phật A Di Đà có các cụm tóc xoắn ốc trên đầu, mắt hướng xuống, miệng nhẹ nhàng cười để thể hiện lòng từ bi cứu độ, người mặc áo cà sa màu đỏ (tượng trưng cho màu mặt trời lặn về phương Tây), áo có thể khoác vuông ở cổ, trước ngực có dấu “vạn”.
Tượng phật A Di Đà với chữ vạn trước ngực
Ngược lại, tượng Phật Thích Ca có thể có tóc buộc hoặc tóc xoắn ốc. Phật Thích Ca mặc áo cà sa hoặc áo choàng qua cổ màu vàng hoặc màu nâu, nếu để ngực trần thì không có chữ “vạn” ở trước ngực. Phật có thể ngồi trên sen, độc kế trên đỉnh đầu, mắt chỉ mở ba phần tư.
Tượng phật Thích Ca không có chữ “vạn”
Thông qua tư thế tay, dáng ngồi
Tư thế tay của Phật A Di Đà khi đứng là ấn giáo hóa – tức là tay phải đưa ngang vai, chỉ lên, tay trái đưa ngang bụng, chỉ xuống, hai lòng bàn tay luôn hướng về phía trước và ngón trỏ và ngón cái chạm nhau tạo thành vòng tròn.
Phật A Di Đà cũng có thể ngồi kiết già trên tòa sen, tay bắt ấn thiền, tay để ngang bụng, lưng bàn tay phải chồng lên lòng bàn tay trái, ngón cái và ngón trỏ chạm vào nhau. Phật có thể giữ thêm một cái bát, là dấu hiệu cho giáo chủ.
Tượng Phật A Di Đà ngồi đài sen thếp vàng 9999
Một dạng tư thế khác của Phật A Di Đà là các ngón tay giữa, ngón áp út và ngón út của hai bàn tay nằm lên nhau, ngón cái và ngón trỏ tạo thành hai vòng tròn chạm nhau. Ấn này còn được gọi là Ấn thiền A Di Đà.
Tượng Phật Thích Ca thường được tạo hình với tư thế tay đặc trưng, bàn tay đặt trên đùi, hai tay bắt ấn thiền, ấn chuyển pháp luân và ấn kim cương hiệp chưởng… Phật Thích Ca có thể cầm một chiếc bát màu đen hoặc xanh đen, là dấu hiệu cho giáo chủ.
Tượng Phật Thích Ca bằng đồng vàng hun đen
Các nhân vật đi kèm
Ngoài việc phân biệt qua hình dáng, tư thế tay và dáng ngồi, ta cũng có thể phân biệt tượng Phật A Di Đà và Phật Thích Ca qua các nhân vật đi kèm.
Tượng Phật A Di Đà thường được đặt cùng hai vị Bồ Tát là Quan Thế Âm Bồ Tát (bên trái, cầm cành dương liễu và bình nước cam lộ) và Đại Thế Chí Bồ Tát (bên phải, cầm bông sen).
Quan Âm Bồ Tát – Phật A Di Đà – Đại Thế Chí Bồ Tát
Phật Thích Ca Mâu Ni thì thường đi cùng hai vị tôn giả là Ca Diếp (vẻ mặt già, bên trái) và A Nan Đà (vẻ mặt trẻ, bên phải). Đây là hai đại đệ tử của Phật Thích Ca khi Ngài còn ở thế gian.
Đây là những thông tin về sự khác biệt giữa tượng Phật A Di Đà và Phật Thích Ca. Nếu bạn muốn tìm hiểu và sở hữu các tượng đồng, hãy ghé thăm trang web Khám Phá Lịch Sử để tìm hiểu thêm về chủ đề này.
