Phật pháp, một trong những khái niệm quan trọng nhất trong đạo Phật, đầu bắt nguồn từ lời dạy của Đức Phật mà không phải do suy tư phỏng đoán như nhiều triết gia khác. Phật pháp được coi là những chân lý, tùy thuộc vào trình độ của từng người, và Phật đã nói rõ rằng chân lý có thể là phổ biến, tương đối, hoặc tuyệt đối.
Tuy nhiên, có nhiều người không hiểu biết về đạo Phật và thường đánh giá một cách tiêu cực, cho rằng đạo Phật là bi quan và mê tín. Tuy vậy, điều này chỉ xảy ra vì họ không hiểu rõ sự thật về đạo Phật. Vì sao lại như vậy? Bởi vì đức Phật là người đã giác ngộ và đạo Phật chính là con đường dẫn đến giác ngộ. Giác ngộ không bao gồm yếu tố mê tín, và ngược lại, mê tín không thể đạt được giác ngộ. Điều này rõ ràng được thể hiện qua những lời dạy của đức Phật.
Một trong những điểm đặc biệt của đạo Phật chính là đức Phật không chỉ suy nghĩ mà còn chứng kiến trực tiếp sự thật. Những điều Ngài nói ra đều dựa trên những gì Ngài đã thấy và nhận thức được, chứ không phải chỉ dựa trên lý thuyết hoặc suy đoán. Trái lại, nhiều triết gia lại chỉ suy luận và từ đó đưa ra những lý thuyết có thể đúng hoặc sai. Trong khi đó, đức Phật không suy nghĩ mà chỉ nói những điều Ngài đã thấy và nhận thức được. Điều này được minh chứng trong Kinh Trung A Hàm khi Ngài nói: “Ta thấy chúng sanh sanh tử luân hồi như người ngồi trên tầng lầu cao nhìn xuống ngã tư đường thấy kẻ đi bên đông, người đi bên tây, thấy rõ ràng”.
Những lời dạy của đức Phật được đúc kết từ những điều Ngài đã trực tiếp chứng kiến, không phải chỉ là suy nghĩ. Do đó, khi nói về đạo Phật, chúng ta thường sử dụng từ “chứng kiến” thay vì “suy luận”. Và khi đã chứng kiến, thì đó là sự thật, là chân lý, chứ không phải là mê mờ. Nếu chúng ta chỉ luận cứ với nhau bằng những ý tưởng suy nghĩ, thì những lý thuyết đó có thể đúng hôm nay nhưng mai sau lại có thể sai. Trái lại, những điều chứng kiến và thấy được không bao giờ sai, vì chúng là sự thật. Phật pháp là chân lý, không phải là mơ màng.
Học Phật pháp mang ý nghĩa vượt qua khổ đau. Đó là lời dạy của đức Phật, khi Ngài nói: “Ta thấy chúng sanh sanh tử luân hồi như người ngồi trên tầng lầu cao nhìn xuống ngã tư đường thấy kẻ đi bên đông, người đi bên tây, thấy rõ ràng”. Trong những lời dạy đó, tôi muốn nhấn mạnh ba chân lý:
Chân lý phổ biến
Chân lý phổ biến là những chân lý áp dụng cho mọi người.
Chân lý tương đối
Chân lý tương đối bao gồm những khía cạnh đối địch như sáng tối, tốt xấu và luôn luôn tương tác với nhau.
Chân lý tuyệt đối
Chân lý tuyệt đối là cứu cánh, là điểm tựa cho tâm hồn.
Học Phật pháp đồng nghĩa với việc hiểu rõ ba chân lý này. Hãy trân quý và tìm hiểu về Phật pháp để thấu hiểu cuộc sống và vượt qua khổ đau.
