1. Tầm quan trọng của văn khấn khi cúng giỗ ông bà, cha mẹ
Ngày tưởng nhớ đầu tiên, hay còn được gọi là “Tiêu Tường,” là ngày giỗ đầu tiên sau một năm kể từ ngày mất của người thân. Đây là một trong hai ngày trọng đại trong phong tục tang lễ. Ngày giỗ đầu, người ta thường tổ chức lễ cúng trọng đại, không kém phần trang trọng và nghiêm chỉnh như lễ xá tội vong nhân.
Vào ngày này, con cháu thường mặc đồ tang. Khi người dẫn lễ khóc, như trong lễ tang, gia chủ có thể thuê đội trống hoặc sử dụng đĩa hát đã thu sẵn. Hành động này thể hiện lòng hiếu thảo, sự kính trọng và lòng biết ơn đối với tổ tiên.
Với mỗi gia đình, việc tổ chức lễ giỗ có thể diễn ra tại nơi linh thiêng hoặc chỉ trong nhà. Bất kể nơi nào, lễ cúng đều biểu thị lòng thành kính với người đã mất.
Người Việt luôn coi trọng đạo đức, hiếu thảo, và nề nếp gia phong. Do đó, việc cúng tiễn đưa người đã khuất là cách để thể hiện lòng hiếu thảo, lòng kính trọng và lòng biết ơn đối với tổ tiên. Nghi lễ cúng giỗ luôn được coi trọng trong văn hóa tinh thần của người Việt.
2. Văn khấn khi cúng giỗ ông bà, cha mẹ chuẩn phong tục
2.1. Văn khấn khi cúng giỗ ông bà, cha mẹ chuẩn phong tục – mẫu 1:
Con kính lạy chín phương trời, mười phương Chư Phật, Chư Phật mười phương.
- Con kính lạy Đức Hoàng Thiên Hậu Thổ Chư Vị Tôn Thần.
- Con kính lạy ngài Bản Gia Táo Quân, ngài Bản Gia Thổ Công, Long Mạch, Thần Tài.
- Con kính lạy các ngài Thần Linh cai quản trong xứ này.
Hôm nay là ngày… tháng… năm… (Âm lịch).
Tín chủ (chúng) con là:… Tuổi…
Ngụ tại:…
Ngày mai là ngày giỗ đầu của…
Chúng con cùng toàn gia thắp hương theo nghi thức, sửa soạn hương hoa, dâng lên trước án tọa Tôn Thần cùng Chư Vị Uy Linh, kính cẩn tấu trình.
Kính cáo Bản Gia Thổ Công, Táo Quân, Long Mạch, và các vị Thần Linh, xin chứng minh và phù hộ cho toàn gia chúng con an ninh khang thái, vạn sự tốt lành.
Kính thỉnh các Tiên Linh, Gia Tiên chúng con và những vong hồn nội tộc được thờ phụng vị cùng về hâm hưởng.
Chúng con lễ bạc tâm thành, xin được phù hộ độ trì.
Phục duy cẩn cáo!
2.2. Văn khấn khi cúng giỗ ông bà, cha mẹ chuẩn phong tục – mẫu 2:
Nam mô a di Đà Phật! (3 lần)
Con kính lạy chín phương trời, mười phương Chư Phật, Chư Phật mười phương.
Hôm nay là ngày… tháng… năm…, âm lịch tức ngày… tháng… năm… dương lịch.
Tại địa chỉ:…
Con trai trưởng (hoặc cháu đích tôn) là… vâng theo lệnh của mẫu thân (nếu là mẹ) hoặc phụ mẫu (nếu là cha), các anh chị em ruột, anh rể, chị gái, em trai, em gái và con dâu rể kính lạy.
Ngày hôm nay, nhân ngày lễ Chung Thất (lễ Tốt Khốc) theo nghi lễ cổ truyền, chúng con chuẩn bị các lễ vật gồm:…
Kính dâng lễ mừng lòng thành.
Trước linh vị của Hiển:… chân linh.
Xin kính cẩn trình thưa rằng:
Núi Hỗ sao mờ, nhà Thung bóng xế (nếu là cha) / Núi Dĩ sao mờ, nhà Huyên bóng xế (nếu là mẹ).
Tình nghĩa cha sinh, mẹ dưỡng, biết là bao nhiêu;
Công ơn biển rộng, trời cao khôn xiết kể.
Mấy lâu nay, thở than trầm mộng mơ màng;
Tưởng nhớ âm dương vắng vẻ.
Sống thời lai lai láng láng, hớn hở chừng nào!
Thác thời kể tháng kể ngày, buồn tênh mọi lẽ!
Ngày qua tháng lại, tính đến nay Tốt Khốc tới tuần;
Lễ bạc tâm thành gọi là có nén nhang kính tế.
Xin mời:
Hiển…
Hiển…
Hiển…
Cùng các tiên linh, tổ bá, tổ thúc, tổ cô và các vong linh phụ thờ theo tiên tổ cùng về hâm hưởng.
Kính cáo: Liệt vị Tôn thần – Táo Quân, Thổ Công, Thánh sư, Tiên sư, Ngũ tự Gia thần, xin chứng giám và phù hộ cho gia đình được an lành, tốt đẹp.
Nam mô a di Đà Phật! (3 lần).
2.3. Văn khấn khi cúng giỗ ông bà, cha mẹ chuẩn phong tục – mẫu 3:
Nam mô A Di Đà Phật! (3 lần)
Con kính lạy chín phương trời, mười phương Chư Phật, Chư Phật mười phương.
Con kính lạy Đức Đương Cảnh Thành Hoàng Chư Vị Đại Vương.
Con kính lạy ngài Đông Trù Tư Mệnh Táo Phủ Thần Quân.
Con kính lạy các ngài Thần linh, Thổ địa cai quản trong xứ này.
Con kính lạy chư gia tiên Cao Tằng Tổ Khảo, Cao Tằng Tổ Tỷ, Tổ Tiên nội ngoại họ…
Tín chủ (chúng) con là:…
Ngụ tại:…
Hôm nay là ngày… tháng… năm… (Âm lịch).
Ngày giỗ hết của…
Thiết nghĩ… vắng xa trần thế, không thấy âm dung. Năm qua tháng lại, vừa ngày giỗ hết. Ơn võng cực xem bằng trời biển, nghĩa sinh thành không lúc nào quên. Càng nhớ công ơn gây cơ tạo nghiệp bấy nhiêu, càng cảm thấy ân tình sâu nặng, không phai mờ. Nhân dịp ngày giỗ chính, chúng con và toàn gia đều cùng nhau trang trọng tổ chức lễ cúng, chuẩn bị lễ vật và thắp hương.
Thành khẩn kính mời…
Mất ngày… tháng… năm… Am lịch…
Mộ phần táng tại:…
Cúi xin linh thiêng giáng về linh sàng, chứng giám lòng thành, hưởng thụ lễ vật, ban cho con cháu bình an, gia đình thịnh vượng.
Tín chủ lại mời vong linh các vị Tiền chủ, Hậu chủ trong đất này cùng đến hâm hưởng.
Tín chủ con lại xin kính mời các cụ tổ tiên nội ngoại, Tổ Khảo, Tổ Tỷ, Bá thúc, Huynh Đệ, Cô Di, Tỷ Muội và toàn thể Hương linh gia tiên đồng lai cùng nhau hâm hưởng.
Chúng con lễ bạc tâm thành, xin được phù hộ độ trì.
Nam mô A Di Đà Phật! (3 lần).
2.4. Văn khấn khi cúng giỗ ông bà, cha mẹ chuẩn phong tục – mẫu 4:
Con kính lạy chín phương trời, mười phương Chư Phật, Chư Phật mười phương.
- Con kính lạy Đức Đương Cảnh Thành Hoàng Chư Vị Đại Vương.
- Con kính lạy ngài Đông Trù Tư Mệnh Táo Phủ Thần Quân.
- Con kính lạy các ngài Thần linh, Thổ Địa cai quản trong xứ này.
- Con kính lạy chư Gia Tiên Cao Tằng Tổ Tiên nội ngoại họ…
Tín chủ (chúng) con là:… Tuổi…
Ngụ tại:…
Hôm nay là ngày… tháng… năm… (Âm lịch).
Chính ngày giỗ của:…
Năm này qua năm khác, tháng này qua ngày khác. Người trong truyền thống và tiếng xưa nói: “Người tốt như trời biển, tình nghĩa sinh thành không bao giờ quên.” Mỗi ngày, mỗi tháng, chúng ta không ngừng tưởng nhớ những công ơn đã tạo nên cuộc sống của chúng ta. Nhân dịp này, chúng con cùng toàn gia, đầy lòng thành kính, chuẩn bị lễ vật để cúng dường, đồng thời thể hiện lòng biết ơn và tưởng nhớ đến người đã khuất.
Thành tâm lễ bạc, chúng con xin được phù hộ độ trì.
Phục duy cẩn cáo!
3. Các ngày cúng giỗ quan trọng
Người Việt chia ngày cúng giỗ thành ba loại quan trọng:
-
Thứ nhất: Đây là ngày tiến hành trong năm để tri ân người thân đã mất. Trong thời gian này, những người mất đi người thân vẫn chưa thể quên nỗi buồn và nỗi nhớ. Thông thường, vào ngày đầu tiên cúng giỗ, người ta thường tổ chức một buổi lễ trọng đại, mời họ hàng và những người thân yêu.
-
Thời gian kết thúc: Đây là ngày tri ân được tiến hành đúng hai năm sau ngày mất của người thân. Đây cũng là một thời gian ngắn, khi mọi người vẫn còn chút đau buồn và tưởng nhớ. Trong ngày này, người ta tổ chức giỗ chạp như một lễ tiễn biệt.
-
Giỗ thường: Giỗ thường là ngày cúng giỗ từ năm thứ ba trở đi. Đối với một đám giỗ thường, người ta thường không tổ chức những buổi giỗ như ngày giỗ đầu, nhưng vẫn tổ chức trong nhà, chỉ dành cho gia đình.
4. Nghi thức chuẩn bị trong cúng giỗ
Khi cúng giỗ ông bà, cha mẹ, gia đình thường chuẩn bị nhiều lễ vật để thể hiện tình cảm và lòng thành kính. Mâm cúng giỗ thường bao gồm: 1 con gà cúng, 8 chén gạo, 8 đĩa xôi, 1 bình hoa tươi, trà, rượu, thuốc, 1 mâm ngũ quả, giấy tiền, vàng mã… Kích thước và số lượng lễ vật phụ thuộc vào vùng miền, văn hóa và điều kiện tài chính của gia đình.
Trên đây là bài văn khấn cúng giỗ ông bà, cha mẹ để các bạn chuẩn bị cho buổi lễ giỗ tổ. Hy vọng với bài viết này, các bạn sẽ hiểu rõ hơn về ý nghĩa của ngày giỗ và tìm hiểu về các nghi thức chuẩn phong tục, thể hiện lòng thành kính và tưởng nhớ đến những người đã khuất.
