Mỗi gia đình là một tế bào quan trọng của xã hội. Khi có chung huyết thống, những gia đình này tạo nên một dòng họ vững mạnh. Mỗi gia đình và dòng họ đều có những lễ nghi và giỗ chạp riêng của mình, không thể lẫn lộn. Ngày giỗ tổ họ là dịp để các gia đình trong cùng một dòng họ tề tựu và tạo nên không gian trang trọng cho ngày lễ quan trọng này. Hãy cùng Khám Phá Lịch Sử tìm hiểu về những lễ nghi quan trọng trong ngày giỗ tổ họ và văn khấn chuẩn nhất năm 2023.
1. Ý Nghĩa Ngày Giỗ Tổ Họ
Ngày giỗ tổ họ là dịp để con cháu cùng thuộc một dòng họ tham gia cúng lễ, dâng hương hoa và lễ vật lên ông Thủy tổ của cả dòng họ đó. Trong những dịp này, tất cả gia đình trong dòng họ đều tề tựu đông đủ. Mỗi gia đình sẽ đóng góp một khoản tiền theo quy định được thảo luận từ trước. Nhà có con gái thì không phải đóng tiền, vì theo quan niệm của người xưa, con gái sẽ rời gia đình sau khi lập gia đình. Do đó, chỉ nam nhà có con trai mới phải đóng tiền thần lễ.
Buổi lễ này mang ý nghĩa quan trọng, là cách thể hiện lòng biết ơn của con cháu đối với các bậc tiền bối. Đồng thời, nó là nền tảng để duy trì những giá trị tốt đẹp và tình cảm gia đình trong dòng tộc. Buổi lễ được tổ chức tại nhà thờ họ của dòng họ đó, với việc đặt lễ vật trang trọng trên bàn thờ chính và bàn thờ phụ của nhà thờ họ.
2. Cách Bày Lễ Thắp Hương Trên Bàn Thờ
Hiện nay, với sự phát triển của xã hội, nghi thức cúng lễ đã được đơn giản và hiện đại hóa hơn. Mặc dù không cầu ký như xưa, nhưng vẫn giữ nguyên ý nghĩa nhân văn sâu sắc. Buổi lễ tế tổ hàng năm rất trang trọng, thu hút sự tham gia của tất cả con cháu xa gần, trai gái, dâu rể, nội ngoại. Thay thế nghi thức lễ tế ngày xưa, ngày nay chúng ta tưởng niệm công đức tổ tiên bằng cách trình bày tiểu sử và công trạng Thủy tổ cùng các vị thiên tổ, sau đó tiến hành lễ dâng hương hoa và mặc niệm. Kết thúc buổi lễ, tộc trưởng đọc lời chúc tụng các vị cao lão trọng họ, trình bày kế hoạch cho năm sau và phát lời kêu gọi dặn dò con cháu.
3. Văn Khấn Giỗ Tổ Nhà Thờ Họ
Nam mô Nhật Nguyệt Quang Minh Phật
Nam mô Địa Vương Mẫu Phật
Nam mô Ta bà Giáo chủ Bổn sư Thích ca Mâu Ni Phật
Nam mô Mười phương chư Phật, Chư Phật mười phương.
Nam mô Chư vị Bồ Tát
Kính lạy: Hội đồng Thánh Mẫu
Kính lạy: Ngọc Hoàng Thượng Đế.
Kính lạy: Chư Tiên, Chư Thánh, Chư Thần
Kính lạy: Thổ Thần, Thần Linh, Thổ Địa, Táo Phủ Thần Quân, Ngũ phương Địa mạch,
Tiếp dẫn Tài Thần, Tiếp dẫn Lộc Thần, Tiền Hậu địa chủ, Chúa Bà bản cảnh, các tiểu Thần trong khu vực.
Kính lạy: Cửu huyền Thất Tổ, Thất Tổ Cửu Huyền.
Cao Cao tằng Tổ khảo, Cao Cao tằng Tổ tỷ, Cao tằng Tổ khảo, Cao tằng Tổ tỷ, Hiền khảo, Hiền tỷ, Bá, Thúc, Đệ, Huynh, Cô, Dì, Tỷ, Muội.
Cộng đồng nội – ngoại Gia tiên dòng họ …
Kính lạy: Chầu Tổ Cô, Hoàng Tổ Mãnh, Bà Cô, Ông Mãnh dòng họ …
Hôm nay là ngày… tháng… năm…, con tên là… đang cư ngụ tại địa chỉ…, đại diện cho con cháu dòng họ…, xin kính dâng lễ vật và cầu xin các vị bề trên chấp lễ chấp bái. Chúng con cầu xin các vị gia tiên Tiền Tổ dòng họ… hướng dẫn và bảo dưỡng tất cả con cháu trong dòng họ để mọi gia đình trong dòng họ… được giàu có, mạnh khỏe và hạnh phúc. Chúng con cũng xin hứa sẽ luôn ghi lòng biết ơn công ơn sinh thành và dưỡng dục của tổ tiên, giữ vững truyền thống gia đình yêu thương, đoàn kết, sống có trật tự và tôn trọng.
*(Nguồn ảnh: Khám Phá Lịch Sử)
