Chuyện chuyển đến một nơi ở mới luôn là một sự kiện quan trọng trong cuộc sống gia đình. Để thể hiện lòng thành và báo cáo với các vị thần linh, không gian, thổ công và tổ tiên, người Việt ta thường thực hiện lễ cúng về nhà mới, hay còn gọi là lễ nhập trạch. Đây là một trong những nghi lễ quan trọng và tốn công phức tạp nhất. Do đó, việc tìm hiểu kỹ càng về quy chuẩn và cách thực hiện lễ cúng đúng theo thủ tục là điều rất cần thiết. Hôm nay, Khám Phá Lịch Sử sẽ chia sẻ với bạn quy chuẩn và cách thực hiện lễ cúng nhà mới chi tiết nhất.
Ý Nghĩa Của Lễ Cúng Nhà Mới
Lễ cúng nhà mới, hay còn gọi là lễ nhập trạch, là một nghi lễ lâu đời và đã truyền qua nhiều thế hệ người Việt. Lễ cúng này được thực hiện khi gia chủ muốn chuyển tới một nơi ở mới, bất kể là chuyển nhà, chuyển phòng hay chuyển công ty. Theo quan niệm dân gian, mỗi vùng đất đều là nơi ngự trị của nhiều vị thần linh, có thổ công trực tiếp cai quản và trông giữ. Do đó, khi một người chuyển đến một nơi sinh sống mới, lễ cúng về nhà mới là cách để báo cáo với các vị thần linh, thổ công thổ địa và các chư vị. Lễ cúng này có ý nghĩa chứng giám sự có mặt của gia đình trong thời gian tới và sẽ bảo vệ và che chở gia đình trong suốt thời gian sinh sống ở nơi đó. Ngoài ra, lễ cúng về nhà mới cũng có mục đích tiễn những vong hồn đang trú ngụ ở mảnh đất này ra đi, loại bỏ tà khí còn vương vấn trong mảnh đất và ngôi nhà đó để không làm ảnh hưởng đến gia đình.
Cách Chọn Ngày Cúng Nhà Mới
Việc chọn ngày cúng nhà mới là một trong những bước quan trọng để đảm bảo buổi lễ thành công. Dưới đây là những phương pháp chọn ngày phổ biến:
Chọn Ngày Hoàng Đạo
Ngày hoàng đạo được coi là những ngày được các vị thần bảo vệ, và việc làm bất kỳ điều gì vào ngày này cũng sẽ được may mắn. Ngày hoàng đạo thường được sử dụng để cưới xin, khai trương, động thổ và cúng nhà mới. Chọn ngày cúng nhà mới vào ngày hoàng đạo sẽ mang lại may mắn và thịnh vượng cho gia đình.
Chọn Ngày Cúng Nhà Mới Theo Ngũ Hành
Theo thuyết ngũ hành, những ngày hành Thủy hoặc hành Kim sẽ tốt nhất để cúng nhà mới. Bởi vì theo quan niệm phong thủy, Kim đại diện cho vàng bạc, Thủy đại diện cho nước. Điều này có nghĩa là ngày này rất thuận lợi và giúp gia chủ thuận buồm xuôi gió trong cuộc sống. Nên tránh chọn ngày cúng nhà mới trong những ngày mang mệnh Hỏa, hoặc có thể chọn ngày hợp với mệnh của gia chủ trong thuyết ngũ hành để cầu bình an và may mắn.
Chọn Ngày Nhập Trạch Theo Tuổi
Cách chọn ngày theo tuổi cũng là một phương pháp phổ biến khi cúng nhà mới. Tuy nhiên, việc chọn ngày hợp tuổi về nhà mới là một vấn đề phức tạp và cần xem xét nhiều yếu tố. Do đó, người chủ nhà nên nhờ đến sự hỗ trợ từ các chuyên gia phong thủy và các thầy cúng.
Loại Trừ Ngày Xấu
Tránh chọn những ngày xấu cũng là một cách chọn ngày cúng nhà mới. Gia chủ nên tìm hiểu và tránh làm lễ vào những ngày như Tam Nương (3/7/13/18/22/27 âm lịch), ngày Nguyệt Kỵ (5/14/23 âm lịch) và các ngày mồng Một, ngày Rằm.
Chọn Ngày Về Nhà Mới Theo Hướng Nhà
Cách chọn ngày này yêu cầu gia chủ xác định đúng hướng của ngôi nhà và dựa vào đó để chọn ngày nhập trạch phù hợp. Không nên chọn những ngày trùng với hướng của ngôi nhà.
Mâm Lễ Cúng Nhập Trạch Về Nhà Mới Bao Gồm Những Gì? Đặt Ở Đâu?
Mâm lễ cúng nhập trạch là một trong những thủ tục quan trọng nhất khi về nhà mới. Mâm cúng cần đầy đủ các lễ phẩm như đồ ăn, hương hoa, ngũ quả. Có thể bày riêng các lễ phẩm này thành ba mâm khác nhau hoặc bày chung vào một mâm lớn.
Việc bày trí lễ cúng về nhà mới là cách thể hiện lòng thành của gia chủ. Do đó, nếu hạn chế về điều kiện tài chính, gia chủ không cần quá khắt khe trong vấn đề này. Nhưng nên chuẩn bị mâm lễ sao cho đúng thành phần và dựa trên lòng thành.
Ngũ Quả
Trái cây cúng lễ nhập trạch nên được chọn với số lượng 5 loại trái cây ngon (theo mùa). Cũng không nhất thiết phải là số lượng này, tùy vào điều kiện mà có thể thêm hoặc giảm. Nhưng phải đảm bảo mâm ngũ quả tươi ngon, không sử dụng trái cây giả.
Hương Hoa
Chọn những loại hoa tươi như cúc, đồng tiền, hoa hồng, hoa ly… Chuẩn bị thêm vàng mã, một cặp đèn cầy, trầu cau, nhang và ba hũ nhỏ để đựng các vật phẩm gạo, nước, muối.
Mâm Cơm
Mâm cơm lễ nhập trạch có thể tuỳ thuộc vào từng vùng miền và quan niệm của gia chủ trong thờ cúng. Mâm cúng mặn có thể gồm gà luộc, thịt luộc, chân giò, heo quay, trứng vịt luộc, xôi, chè, cháo… Với mâm chay, có thể chuẩn bị những món như đậu hũ hấp, rau củ xào, canh sup chay, xôi đậu, chè… Bên cạnh đó, gia chủ cũng cần chuẩn bị thêm 3 chén rượu, 3 chén trà, 3 điếu thuốc.
Vị trí đặt mâm lễ cúng nhập trạch là ở trung tâm ngôi nhà hoặc trên bàn thờ. Đảm bảo không gian hành lễ sạch sẽ và thoáng đãng.
Hướng Dẫn Cách Cúng Nhà Mới Đơn Giản
Cúng nhà mới là một nghi lễ phức tạp. Tuy nhiên, dưới đây là cách thực hiện lễ cúng nhà mới đơn giản:
- Sắm sửa những đồ dùng thiết yếu như bếp nấu, chổi mới, muối, gạo, rượu, tiền, vàng.
- Bày trí lễ vật lên mâm cúng và đặt ở vị trí đã xác định trước đó.
- Thắp hương và cúng dâng trước mâm cúng, xin phép các vị thần linh cho phép nhập trạch và rước vong linh của ông bà và tổ tiên về nơi ở mới.
- Đọc bài khấn báo cáo với gia tiên, ông bà và mới họ.
- Tiến hành thắp hương và đọc văn khấn. Các thành viên trong gia đình đứng ở phía sau nghiêm chỉnh.
- Bật bếp và dùng rượu cúng tưới lên tàn tro.
- Đặt ba hũ nước, muối, gạo lên bàn thờ ông Táo để bày tỏ sự đầy đủ, no ấm.
Đây chỉ là cách thực hiện lễ cúng nhà mới cơ bản và phổ biến nhất. Thực tế, lễ cúng nhập trạch có thể khác tùy vào phong tục của từng vùng miền và quan niệm gia đình.
Hy vọng với những chia sẻ trên, bạn đã hiểu rõ hơn về lễ cúng về nhà mới và có thể tổ chức một buổi lễ thành công. Để tìm hiểu thêm thông tin về lễ cúng và lịch sử, hãy ghé thăm Khám Phá Lịch Sử.
