Ngồi thiền đúng cách sẽ mang đến nhiều lợi ích cho sức khỏe và tinh thần của bạn, giúp bạn có cái nhìn sáng suốt. Dưới đây là hướng dẫn cách ngồi thiền đúng chuẩn, giúp bạn đạt được hiệu quả cao khi thiền!
Ngồi thiền là gì?
Thiền là phương pháp để tập trung tâm trí, làm an định tâm. Ngồi thiền là một trong bốn tư thế thiền gồm: đi, đứng, ngồi, nằm. Ngồi thiền giúp chúng ta tập trung tâm trí nhanh chóng và tốt hơn.
Nhấn vào ảnh để xem chi tiết
Chuẩn bị trước khi ngồi thiền
Để ngồi thiền hiệu quả, chúng ta cần chuẩn bị như sau:
Không gian ngồi thiền
Trước khi bắt đầu ngồi thiền, chọn một không gian yên tĩnh và riêng biệt. Trong mùa hè, chọn nơi thoáng mát, trong mùa đông, chọn nơi ấm áp. Ở nhà, bạn có thể ngồi thiền tại phòng thờ hoặc phòng riêng.
Nhấn vào ảnh để xem chi tiết
Ngoài ra, có thể đốt một nụ trầm hoặc một cây hương trầm để không gian ngồi thiền thêm thơm tho và sạch sẽ.
Thời gian ngồi thiền
Tùy thuộc vào lịch trình cá nhân, bạn có thể ngồi thiền trong khoảng 10, 15, 20 phút hoặc hơn (nếu có thời gian). Bất kể thời gian ngồi thiền dài ngắn thế nào, đều rất hữu ích.
Dụng cụ ngồi thiền
Thông thường, bồ đoàn và tọa cụ là hai dụng cụ dùng để ngồi thiền.
Nhấn vào ảnh để xem chi tiết
Tuy nhiên, nếu bạn không có bồ đoàn và tọa cụ, có thể chuẩn bị hai vật dụng sau:
- Một chiếc gối cao khoảng 10cm – 15cm để kê phần mông ngồi cho cân đối, thay thế cho bồ đoàn.
- Một chiếc nệm/chăn có cạnh 70 – 80cm để tì gối xuống không bị đau, thay thế cho tọa cụ.
Nhấn vào ảnh để xem chi tiết
Trang phục ngồi thiền
Khi ngồi thiền, nên mặc quần áo rộng rãi, thoải mái. Tránh mặc quần áo bó sát để máu huyết lưu thông tốt. Ngoài ra, hãy tháo các đồ vật buộc trên người (ví dụ: đồng hồ) để không bị cản trở.
Các tư thế ngồi thiền đúng cách
Tư thế ngồi
- Đặt bồ đoàn về phía chính giữa (cạnh sau) của tọa cụ. Nếu không có bồ đoàn hoặc tọa cụ, có thể thay thế bằng gối và chăn như hướng dẫn ở trên.
- Bước lên tọa cụ, đặt mông vào bồ đoàn sao cho xương cụt ở khoảng giữa bồ đoàn, ngồi cân đối. Mông ngồi một nửa cho đến quá nửa chiếc bồ đoàn, không ngồi trùm lên hết bồ đoàn. Như vậy, tư thế của chúng ta sẽ vững chắc.
Nhấn vào ảnh để xem chi tiết
Tư thế chân
Chúng ta có hai tư thế chân khi ngồi thiền là bán già và kiết già.
Tư thế bán già
“Bán” có nghĩa là một nửa, “già” có nghĩa là trói; “bán già” tức là trói một chân. Ở tư thế này, chúng ta đặt chân này lên đùi chân kia: đặt chân phải lên đùi trái hoặc chân trái lên đùi phải.
Nhấn vào ảnh để xem chi tiết
Tư thế kiết già
Tư thế kiết già hay toàn già nghĩa là cả hai chân vắt chéo lên: đặt chân phải lên đùi chân trái, sau đó vắt bàn chân trái lên đùi bàn chân phải; hoặc ngược lại.
Tư thế này rất tốt cho thiền, giúp cơ thể ngay ngắn và máu được dồn lên não trong khi ngồi thiền.
Nhấn vào ảnh để xem chi tiết
Tư thế tay
Chúng ta có thể đặt tay trái lên tay phải hoặc ngược lại, sao cho hai ngón tay cái chạm nhẹ vào nhau. Tay để lên phía trên chân. Ngoài ra, cũng có thể đặt 2 tay vào 2 đầu gối.
Nhấn vào ảnh để xem chi tiết
Nhấn vào ảnh để xem chi tiết
Tư thế vai, cổ, đầu
Vai, cổ, đầu thả lỏng nhưng cần thẳng, không ngước lên quá cao hoặc cúi về phía trước quá nhiều. Toàn thân thư giãn, vặn người nhẹ nhàng, lắc và quay nhẹ cổ sang trái, sang phải để thoải mái.
Nhấn vào ảnh để xem chi tiết
Ngồi thiền đúng cách với 04 bước
Bước 1: Nhập thiền
Trong 3 đến 5 hơi thở đầu tiên – những hơi thở thanh lọc cơ thể, chúng ta thực hiện như sau:
- Hít vào bằng mũi, nhẹ nhàng và sâu. Hít thở và tưởng tượng những dòng không khí trong sạch, tươi mát, đầy dưỡng chất đi vào và ngấm vào cơ thể.
- Thở ra bằng miệng và tưởng tượng những khí độc, bệnh tật, đau đớn trong cơ thể; những phiền não, uất ức, căng thẳng nơi tâm trí theo hơi thở ra ngoài.
Bước 2: Trụ thiền
Sau 3 – 5 hơi thở đầu tiên, mở mắt khoảng ⅓ (không nhắm chặt cũng không mở to). Nhìn xuống về phía trước khoảng 1 – 1,5m. Đầu giữ thẳng tương đối, cúi nhẹ tự nhiên, không cúi quá.
Lúc này, ngậm miệng lại và thở bằng mũi. Thở tự nhiên, nhẹ nhàng theo nhu cầu của cơ thể.
Lưỡi chạm nhẹ lên hàm răng trên để nước miếng không trào ra và cơ thể không bị mất điện.
Sau đó, chúng ta có thể thiền bằng các phương pháp sau:
-
Bước đầu tập thiền đếm hơi thở (thiền sổ tức): Hít vào và thở ra bằng mũi nhẹ nhàng, đồng thời đếm số hơi thở. Hít vào, thở ra đếm từ 1 đến 10, sau đó quay lại đếm từ 1. Nếu đếm nhầm, bắt đầu lại từ 1. Phương pháp này giúp chúng ta tập trung tâm trí rất tốt.
-
Thiền quán: Tự đặt ra các vấn đề cần giải quyết và tư duy về việc bỏ ác hướng và lựa chọn điều thiện. Ví dụ, tư duy về cách tránh sát hại, trộm cắp, ngoại tình, lừa đảo hoặc nghiện ngập… Khi ngồi thiền như vậy, tâm trí sẽ lắng sâu hơn và đưa đến quyết định sáng suốt.
Bước 3: Xả thiền
Khi kết thúc ngồi thiền, thực hiện các động tác xả thiền sau:
- Mở mắt ra to.
- Nhẹ nhàng cử động thân thể, có thể bẻ cổ nhẹ hoặc ngoáy cổ. Đây là những động tác làm cho cơ thể trở lại trạng thái bình thường.
- Xoa bàn tay vào nhau để tạo nhiệt, sau đó xoa mắt từ trong ra ngoài, xuống mí mắt.
- Tiếp đến, xoa mũi và xoa mặt. Sau đó, xoa tai từ phía sau ra phía trước. Ở tai có rất nhiều huyệt liên quan đến toàn thân, việc xoa tai giúp giảm bệnh tật và làm đẹp da. Tiếp theo, xoa trán và xoa miệng, môi.
Nhấn vào ảnh để xem chi tiết
Sau đó, dùng ngón tay cào đầu từ phía trước ra phía sau nhiều lần. Tiếp tục xoa vai và vuốt người, dùng bàn tay vuốt sau lưng như mát-xa cơ thể để khí huyết lưu thông.
Nhấn vào ảnh để xem chi tiết
Sau khi xoa xong cơ thể, dùng tay dỡ các chân ra và duỗi chúng xuống đất. Xoa bóp từ đùi xuống chân cho đến khi cảm thấy thoải mái.
Nhấn vào ảnh để xem chi tiết
Nhấn vào ảnh để xem chi tiết
Hai gan bàn chân có đầy đủ tất cả các huyệt của cơ thể, vì thế hãy dùng ngón tay xoa gan bàn chân nhiều lần. Đặc biệt, trước khi đi ngủ vào buổi tối, hãy xoa gan bàn chân nhiều lần để có một giấc ngủ ngon và sâu.
Nhấn vào ảnh để xem chi tiết
Bước 4: Hồi hướng công đức
Sau khi ngồi thiền, chúng ta sẽ tích lũy một lượng năng lượng gọi là công đức. Sử dụng công đức này để hồi hướng cho những mục tiêu cụ thể, như thi cử, thành công trong công việc…
Chúng ta có thể hồi hướng công đức bằng cách nói: “Con kính lạy chư Phật, con xin hồi hướng công đức tọa thiền hôm nay cho…” (đọc những việc chúng ta mong cầu).
Hy vọng qua bài viết này, bạn đã tìm thấy cách ngồi thiền đúng phương pháp, giúp tâm an, sáng suốt để sống và làm việc hiệu quả hơn mỗi ngày.
Nếu còn thắc mắc về cách ngồi thiền, hãy để lại bình luận dưới bài viết nhé!
