Với hàng ngàn năm lịch sử và văn hóa đầy màu sắc, lễ hội tắm Phật đã trở thành một phần tinh thần quan trọng trong văn hoá Việt Nam. Được tổ chức hàng năm vào ngày trăng tròn tháng tư âm lịch, lễ hội này mang trong mình ý nghĩa sâu xa và tuyệt vời.
Tắm Phật: Một Nghi Lễ Truyền Thống
Cách đây hơn hai ngàn sáu trăm ba mươi tám năm, tại kinh thành Ca Tỳ La Vệ xứ trung Ấn Độ, đức Phật Thích Ca Mâu Ni đã chào đời. Theo truyền thuyết, khi Thích Ca Mâu Ni đến trần gian, chư thiên tung hoa trời, trổi thiên nhạc để chào đón. Trên trời có chín con rồng phun nước ấm mát để tắm cho thái tử.
Kể từ đó, vào mỗi mùa hè, vào ngày trăng tròn tháng tư âm lịch, Phật giáo trên khắp năm châu lại đón mừng ngày khánh đản của Thích Ca Mâu Ni. Các chùa sẽ tổ chức lễ kỷ niệm bằng một nghi thức tắm Phật. Trong nghi thức này, người ta nấu trầm đàn và hương thủy để tưới lên tượng Phật, tái hiện sự kiện lịch sử này thông qua một bài thi kệ đặc biệt.
Lễ Tắm Phật: Ý Nghĩa Sâu Sắc
Lễ tắm Phật mang trong mình một ý nghĩa cao siêu. Bốn câu kệ đầu tiên trong bài thi kệ tắm Phật trong Kinh Dục Phật Công Đức diễn đạt ý nghĩa rằng chúng ta được tắm gội cho như Lai, tươi mới cơ thể tinh thần của chư Phật. Thân Phật là khối công đức trang nghiêm được hình thành bởi trí tuệ thanh tịnh. Chúng ta mong muốn rằng trong thế giới đầy năm thứ vẫn đục nầy, mọi người có thể giải thoát khỏi khổ đau và chứng kiến pháp thân thanh tịnh của Như Lai.
Bốn câu kế tiếp trong bài thi kệ đề cập đến pháp ngữ trong Đại Tuệ Ngữ Lục. Ý nói rằng pháp thân của Như Lai là bất sanh bất diệt. Đức Phật Thích Ca Mâu Ni lịch sử đã hiện thân để mang lại lòng từ bi và hạnh phúc cho chúng sanh. Qua hơn bốn mươi chín năm thuyết pháp, Ngài đã diễn đạt sự chững chạc và tinh thần thuần khiết. Thông qua việc hiện thân và giảng dạy của Ngài, chúng ta có thể thấy rằng sanh và diệt liên tục tồn tại và không có sự kết thúc. Điều này được hiểu là bất sanh bất diệt.
Lễ Hội Tắm Phật: Một Di Sản Văn Hóa
Theo lịch sử dân tộc, lễ tắm Phật cùng nghi thức Tắm Phật đã trở thành một phần quan trọng trong văn hóa Việt Nam. Ngày mồng tám tháng tư âm lịch được coi là ngày sinh của Bụt. Hàng năm, vào ngày này, người dân trên khắp cả nước tập trung về các chùa để dâng lễ và tham gia lễ hội. Từ già trẻ, gái trai, ai cũng có mặt để chia vui, hát hò và cùng nhau tạo nên không khí sôi động và vui tươi.
Tắm Phật không chỉ là một nghi lễ truyền thống, mà còn là một di sản văn hóa tinh thần của dân tộc. Khi chúng ta thắp hương, dâng hoa và rưới nước thơm lên tượng Phật, chúng ta không chỉ làm sạch cơ thể mà còn làm tinh thần của chính mình. Chúng ta quay về nhân tâm và tìm lại sự tĩnh lặng, thanh tịnh. Đúng như câu châm ngôn: “Trang nghiêm tự thân chính là trang nghiêm giáo hội.”
