Hạnh Phúc Theo Quan Điểm Của Phật Giáo
Hạnh phúc trong đạo Phật luôn đòi hỏi sự hành trì thâm hậu của mỗi người. Con người cần nhận thức và kiểm soát nguyên nhân (tài, sắc, danh, thực, thùy) và vật chất chỉ là công cụ sống. Mục đích chính là con người phải quay về cuộc sống tinh thần để loại bỏ mọi phiền não và có tâm hồn thanh tịnh, an lạc ngay trong cuộc sống hiện tại.
Học Phật Pháp một cách sâu sắc sẽ mang lại ngọn đuốc sáng trên con đường tìm kiếm hạnh phúc. Giá trị của đạo Phật là “tri” và “hành”, không chỉ để nói suông, mà càng thực hành sâu, ta càng nhận thấy giá trị cao siêu của Phật pháp.
Hạnh phúc trong Đạo Phật luôn luôn đòi hỏi sự hành trì thâm hậu ở mỗi con người.
Hạnh phúc mà Đức Phật muốn chúng ta đạt đến là cảnh giới Niết Bàn trong tâm. Niết Bàn là bản thể chân thực của chúng ta, của tất cả sinh vật và vũ trụ.
Niết Bàn là hạnh phúc.
Niết Bàn tồn tại trong tâm khảm của con người.
Niết Bàn là chân thường, hằng cửu.
Niết Bàn là một trạng thái tĩnh lặng, bất biến.
Niết Bàn có thể thực hiện ngay trong cuộc sống này.
Vậy Niết Bàn là trạng thái do chính ta tạo ra, không phụ thuộc vào một vị Phật đội lên ngoài. Vì chúng ta đã kết hợp với Bản Thể vũ trụ, nguồn gốc của vũ trụ và tất cả Phật Tăng và Hiền Thánh.
Nếu Niết Bàn là hạnh phúc, là bất biến, là trạng thái có thể thực hiện ngay trong cuộc sống này, thì rõ ràng nếu chúng ta có được hạnh phúc ngay bây giờ, thì hạnh phúc đó cũng không kém hạnh phúc sau khi qua cõi lìa đời.
Quan điểm này rất quan trọng. Bởi vì trong cuộc sống hiện tại, chúng ta có thể đạt được trạng thái cao siêu nhất mà trời đất dành cho chúng ta. Nếu trong cuộc sống hiện tại, chúng ta chưa đạt được an lạc nội tâm, thì đừng mơ tưởng đến một thế giới xa xôi.
Vì vậy, con đường giải thoát là tìm Chân Tâm trong chính mình:
“Hướng ngoại mà tìm cầu,
Tất cả đều ngu si.
Hướng nội mà tùy xứ tiện nghi,
Tất cả đều là chân thật.”
Lục Tổ Huệ Năng đã nói trong Kinh Pháp Bảo Đàn: “Tự mình tu, tự mình hành, thấy Pháp Thân của mình, thấy Phật ở Tự Tâm mình, độ lấy mình mới được.”
Vậy, châm ngôn để tìm chân lý là:
“Con đường hướng nội tiến cho sâu.
Càng sâu, càng thấy nhiều nhiệm mầu.
Tâm khảm bao la không bờ bến,
Vũ trụ mênh mông đã thấm đâu.”
Vậy muốn tìm Chân Tâm, muốn tìm Phật Tính, chúng ta phải tìm ngay trong chính mình, trong lòng chúng ta.
Phật đã nói với A Nan: Chân Tính đã có trong bạn mà bạn không tin, lại đi tìm Chân Tính theo những gì tôi nói, vậy bạn đã sai rồi? (云 何 自 疑 汝 之 真 性, 性 汝 不 真, 取 我 求 實. Vân hà tự nghi nhữ chi Chân Tính, Tính nhữ bất chân, thủ Ngã cầu thực. – Kinh Thủ Lăng Nghiêm (V.N.P.T. Hội xuất bản), q. II, tr. 16-17.- Thủ Lăng Nghiêm – Linh Sơn, Phật Học, tr. 113-114).
Vậy chân lý hạnh phúc không chờ đợi ở kiếp sau, và không cần tìm kiếm nơi khác, chân lý có thể tồn tại ngay bây giờ và ở đây. Trong mỗi người đều có một nguồn hạnh phúc chân thật, nhưng con người không biết nhìn nhận hạnh phúc này, mà đi tìm cái hạnh phúc giả tạm thời.
Hạnh phúc trong Phật giáo là sự từ bỏ “tham ái, chấp trước” có nghĩa là không vướng bận bất kỳ mọi hoàn cảnh nào, ở trong khổ đau vẫn thấy an vui, hạnh phúc. Ở trong đời ngũ trược đầy dẫy sự đau khổ và bất công, chúng ta cũng có thể tự tại, an vui, cho dù chung quanh của ta toàn là ngũ dục, lạc thú.
Hạnh phúc theo đạo Phật rất đơn giản, mọi người đều có thể đạt được hạnh phúc đó, miễn sao tu theo con đường Thế Tôn đã chỉ dẫn. Trong kinh của Đức Thế Tôn, sự giải thoát khỏi khổ đau được mô tả như sau: “Này các Tỳ Kheo, trong tất cả pháp, dù là pháp hữu vi hay pháp vô vi, pháp giải thoát từ tham (viràga) là cao nhất. Điều này có nghĩa là giải thoát khỏi sự kiêu mạn, loại bỏ tham, loại bỏ sự bám dính, cắt đứt sự tiếp tục, dập tắt khát ái, giải thoát, chấm dứt, Niết Bàn.”
Nếu chúng ta tu theo con đường mà Đức Phật đã dạy, thực hành một cách kiên trì, tinh túy và làm sạch bản thân, đạt đến mức độ phát triển tâm linh cần thiết, một ngày nào đó chúng ta có thể trực tiếp chứng ngộ Niết Bàn trong chính mình, không cần phải suy nghĩ vì những danh từ to lớn và khó hiểu. Vì vậy, hạnh phúc trong Phật giáo cũng vậy, chỉ mọi người thực sự tu hành và loại trừ tham ái, chấp thủ bản thân mới cảm nhận được hạnh phúc.
Hạnh phúc trong Phật giáo là sự từ bỏ “tham ái, chấp trước” có nghĩa là không vướng mắc bất kỳ hoàn cảnh nào, ở trong khổ đau vẫn cảm thấy an vui, hạnh phúc. Dù trong cuộc sống đầy đau khổ và bất công, chúng ta vẫn có thể tự tại, an vui, dù chung quanh là ngũ dục và lạc thú. Chúng ta không bị giam cầm bởi nó, vì vậy câu nói này rất chính xác:
“Hạnh phúc là tự tại giữa khổ đau,
Giải thoát là ung dung trong ràng buộc.”
Thích Trí Giải
Hạnh phúc không đợi đến kiếp sau, không cần tìm kiếm ở nơi khác, chúng ta có thể tìm thấy hạnh phúc ngay bây giờ và ở đây. Trong mỗi người đều tồn tại một nguồn hạnh phúc chân thật, nhưng con người không biết đánh giá hạnh phúc này, mà lại tìm kiếm cái hạnh phúc giả tạm thời.
Chuông chánh lòng thánh thoát từ tâm,
Pháp âm thơm ngát, khói trầm quyện bay,
Lòng an, tâm tịnh mỗi ngày,
Dứt phiền não đoạn, tỏ bày tánh chơn… (Hoa Mai)
Những Lời Phật Dạy Giúp Bạn Sống Hạnh Phúc Hơn Mỗi Ngày
- Cho dù quá khứ tồi tệ đến đâu, chúng ta luôn có thể bắt đầu lại từ đầu.
- Mỗi buổi sáng thức dậy, chúng ta trở thành một người mới. Những gì chúng ta làm trong ngày hôm nay là quan trọng nhất.
- Sức khỏe quý giá là một phước lợi. Chúng ta cần biết trân trọng từng khoảnh khắc trong cuộc sống.
- Tâm hồn của chúng ta là kết quả của những suy nghĩ. Nếu chúng ta nói và hành động với tâm trong sáng thanh tịnh, hạnh phúc sẽ luôn đi theo chúng ta như bóng với hình.
- Thanh tịnh và giản đơn là đôi cánh giúp tâm hồn bay cao.
- Tâm là kẻ lừa dối lớn nhất, người khác có thể lừa gạt bạn tạm thời, nhưng nó sẽ gạt bạn trong suốt đời.
- Thù hận giống như nắm than trong tay, chúng ta sẽ bị tổn thương trước khi ném nó vào người khác.
- Sự sợ hãi không xuất phát từ thiếu vật chất, mà từ sự tham ái.
- Người thông minh trước cảnh báo trước bão giông như một tảng đá vững chãi. Người có trí tuệ không bị chi phối bởi lời khen chê.
- Đừng cố gắng nắm giữ những gì không thuộc về mình. Buông bỏ sẽ mang lại hạnh phúc và lợi ích lâu dài.
- Mọi khổ đau trên thế gian bắt nguồn từ sự bám chấp.
- “Có sinh ắt có diệt, có hợp ắt có tan, có thịnh ắt có suy.” Khi chúng ta vui, hãy nhận thức rằng niềm vui không phải là vĩnh hằng. Khi chúng ta đau khổ, hãy nhớ rằng nỗi đau cũng không trường tồn. Mọi thứ trên thế gian đều tạm thời.
- Hạnh phúc không bao giờ đến với những người không biết tri ân những gì mình có.
- Quy luật nhân quả không thể tránh được. Hãy cẩn trọng trong suy nghĩ, lời nói và hành động của mình.
- Đừng coi thường những điều nhỏ bé. Một tia lửa nhỏ có thể thiêu trụi cả khu rừng. Một con rắn nhỏ có thể làm mất mạng người.
Hãy tuân thủ những lời dạy của Phật để sống một cuộc sống hạnh phúc hơn mỗi ngày.
